saumya सौम्य
Definition: सौम्य a. (-म्या or -म्यी f.) [सोमो देवतास्य तस्येदं वा अण्] 1 Relating or sacred to the moon. -2 Having the properties of Soma. -3 Handsome, lovely, charming; pleasing, agreeable. -4 Gentle, soft, mild, placid; संरंम्भं मैथिलीहासः क्षणसौम्यां निनाय ताम् R.12.36; सौम्यस्व- भावो$पि पृथुप्रतापः (where सौम्य means both 'gentle' and 'lunar') Bu. Ch.1.1; (the voc. सौम्य is often used in the sense of 'good sir', 'gentle sir', 'good man'; प्रीतास्मि ते सौम्य चिराय जीव R.14.59; सौम्येति चाभांष्य यथार्थवादी 14. 44; Me.51; Ku.4.35; Māl.9.25). -5 Auspicious. -6 Bright, brilliant. -7 Cool, moist. -8 Northern. -म्यः 1 Name of Budha or the planet Mercury. -2 A proper epithet by which a Brāhmaṇa should be addressed; आयुष्मान् भव सौम्येति वाच्यो विप्रो$भिवादने Ms.2.125. -3 A Brāhmaṇa. -4 The Udumbara tree. -5 Blood before it becomes red, serum. -6 The gastric juice. -7 Name of one of the nine divisions of the earth. -8 An auspicious planet. -9 A Brāhmaṇa drinking the Soma juice. -1 A kind of penance (सौम्यकृच्छ्र). -11 An adherent, worshipper; पपुर्ज्ञानमयं सौम्या यन्मुखाम्बुरुहासवम् Bhāg. 2.4.24. -12 The left hand. -13 The month मार्गशीर्ष. -म्यम् 1 Gentleness. -2 The मृगशिरस् constellation. -3 The left eye. -4 The middle of the hand. -म्या 1 Name of Durgā. -2 The moon-plant. -3 A pearl. -4 The मृगशिरस् constellation. -म्यी Moon-shine. -m. pl. 1 Name of the five stars in Orion's head. -2 A particular class of Pitṛis or Manes; अग्निष्वात्तांश्च सौम्यांश्च विप्राणामेव निर्दिशेत् Me.3.199. -Comp. -उपचारः a gentle measure, mild remedy. -कृच्छ्रः, -च्छ्रम् a kind of religious penance; पिण्याकाचामतक्राम्बुसक्तूनां प्रतिवासरम् । एकरात्रोपवासश्च कृच्छ्रः सौम्यो$यमुच्यते ॥ Y.3.321. -गन्धी the Indian white rose. -गोलः the northern hemisphere. -ग्रहः a benign or auspicious planet (as बुध, गुरु, शुक्र and चन्द्र). -धातुः the phlegmatic humour, phlegm. -नामन् a. having a pleasing or agreeable name; Ms.3.1. -वारः, -वासरः Wednesday.
|
|
Dictionary: Apte
Literary Sources:
Synonyms:
Wikipedia: |