Kāśikāvṛttī1:
sakārāntasya padasya sajuṣityetasya ca ruḥ bhavati. sakārāntasya agniratra. vāyu
See More
sakārāntasya padasya sajuṣityetasya ca ruḥ bhavati. sakārāntasya agniratra. vāyuratra.
sajuṣaḥ sajūrṛtubhiḥ. sajūrdevebhiḥ. juṣeḥ kvipi sapūrvasya rupam etat.
Kāśikāvṛttī2:
sasajuṣo ruḥ 8.2.66 sakārāntasya padasya sajuṣityetasya ca ruḥ bhavati. sakārān
See More
sasajuṣo ruḥ 8.2.66 sakārāntasya padasya sajuṣityetasya ca ruḥ bhavati. sakārāntasya agniratra. vāyuratra. sajuṣaḥ sajūrṛtubhiḥ. sajūrdevebhiḥ. juṣeḥ kvipi sapūrvasya rupam etat.
Nyāsa2:
sasajuṣo ruḥ. , 8.2.66 "sajūḥ" iti. "juṣī prītisevanayoḥ" (d
See More
sasajuṣo ruḥ. , 8.2.66 "sajūḥ" iti. "juṣī prītisevanayoḥ" (dhā.pā.1288), saha jaṣata iti kvip(), upapadasamāsaḥ, "sahasya saḥ saṃjñāyām()" 6.3.77 iti sabhāvaḥ. rutve kṛte "rvorupadhāyāḥ" 8.2.76 iti dīrghaḥ. sajuvo grahaṇamasakārāntārtham(). yogaścāyaṃ jaśtvāpavādaḥ॥
Laghusiddhāntakaumudī1:
padāntasya sasya sajuṣaśca ruḥ syāt.. Sū #105
Laghusiddhāntakaumudī2:
samajuṣo ruḥ 105, 8.2.66 padāntasya sasya sajuṣaśca ruḥ syāt॥
Bālamanoramā1:
sasajuṣo ruḥ. sasajuṣo ru riti chedaḥ. `ro ri'iti rephalopaḥ. saśca sajūśc Sū #161
See More
sasajuṣo ruḥ. sasajuṣo ru riti chedaḥ. `ro ri'iti rephalopaḥ. saśca sajūśca sasajuṣau,
tayoriti vigrahaḥ. ruvidhau ukāra it. tatphalaṃ tvanupadameva vakṣyate. `sa' iti sakāro
vivikṣitaḥ. akāra uccāraṇārthaḥ. padasyetyadhikṛtaṃ sakāreṇa sajuṣśahdena ca viśeṣyate.
tatasta dantavidhiḥ. sakārāntaṃ sajuṣ?śabdāntaṃ ca yat padaṃ tasya ruḥ syādityarthaḥ. saca
`alo'ntye'tyantyasya bhavati. tatphalitamāha-padāntasya sasyeti. sajuṣ?śabdasya ceti.
sajuṣśabdāntaṃ yat padaṃ tadantasya ṣakārasyetyarthaḥ. tataśca sajuṣau sajuṣa ityatra
ṣakārasya na rutvam, padāntatvābhāvāt. `sajuṣ?śabdāntaṃ yat padaṃ tadantasya
ṣakārasyetyarthaḥ. tatasca sajuṣau sajuṣa ityatra ṣakārasya na rutvam, padāntatvābhāvāt.
`sajuṣśabdāntaṃ yatpada'miti tadantavidhinā paramasajūrityatra nāvyāptiḥ. na ca
sajūrityatrāvyāptiḥ śaṅkyā, vyapadeśivadbhāvena tadantatvāt.
`vyapadeśivadbhāvo.ñaprātipadikena' iti `grahaṇavatā prātipadikena tadantavidhirna' iti ca
pāribhāṣādvayaṃ `pratyayagrahaṇe yasmā'ditiviṣayaṃ, natu yena vidhiritiviṣayamiti `asamāse
niṣkādibhyaḥ' iti sūtre bhāṣye spaṣṭam. nanu śivasiti sakārasya `jhalāñjaśonte'
iti jaśtvena dakāraḥ syāt, jaśtvaṃ prati rutvasya paratve'pi asiddhatvādityata
āha–jaśtvāpavāda iti. tathā ca rutvasya niravakāśatvānnāsidadhatvamiti bhāvaḥ. taduktaṃ
bhāṣye `pūrvatrāsiddhe nāsti vipratiṣedho'bhāvāduttarasye'ti , `apavādo
vacanaprāmāṇyādi'ti ca.
Bālamanoramā2:
sasajuṣo ruḥ 161, 8.2.66 sasajuṣo ruḥ. sasajuṣo ru riti chedaḥ. "ro ri"
See More
sasajuṣo ruḥ 161, 8.2.66 sasajuṣo ruḥ. sasajuṣo ru riti chedaḥ. "ro ri"iti rephalopaḥ. saśca sajūśca sasajuṣau, tayoriti vigrahaḥ. ruvidhau ukāra it. tatphalaṃ tvanupadameva vakṣyate. "sa" iti sakāro vivikṣitaḥ. akāra uccāraṇārthaḥ. padasyetyadhikṛtaṃ sakāreṇa sajuṣśahdena ca viśeṣyate. tatasta dantavidhiḥ. sakārāntaṃ sajuṣ()śabdāntaṃ ca yat padaṃ tasya ruḥ syādityarthaḥ. saca "alo'ntye"tyantyasya bhavati. tatphalitamāha-padāntasya sasyeti. sajuṣ()śabdasya ceti. sajuṣśabdāntaṃ yat padaṃ tadantasya ṣakārasyetyarthaḥ. tataśca sajuṣau sajuṣa ityatra ṣakārasya na rutvam, padāntatvābhāvāt. "sajuṣ()śabdāntaṃ yat padaṃ tadantasya ṣakārasyetyarthaḥ. tatasca sajuṣau sajuṣa ityatra ṣakārasya na rutvam, padāntatvābhāvāt. "sajuṣśabdāntaṃ yatpada"miti tadantavidhinā paramasajūrityatra nāvyāptiḥ. na ca sajūrityatrāvyāptiḥ śaṅkyā, vyapadeśivadbhāvena tadantatvāt. "vyapadeśivadbhāvo.ñaprātipadikena" iti "grahaṇavatā prātipadikena tadantavidhirna" iti ca pāribhāṣādvayaṃ "pratyayagrahaṇe yasmā"ditiviṣayaṃ, natu yena vidhiritiviṣayamiti "asamāse niṣkādibhyaḥ" iti sūtre bhāṣye spaṣṭam. nanu śivasiti sakārasya "jhalāñjaśonte" iti jaśtvena dakāraḥ syāt, jaśtvaṃ prati rutvasya paratve'pi asiddhatvādityata āha--jaśtvāpavāda iti. tathā ca rutvasya niravakāśatvānnāsidadhatvamiti bhāvaḥ. taduktaṃ bhāṣye "pūrvatrāsiddhe nāsti vipratiṣedho'bhāvāduttarasye"ti , "apavādo vacanaprāmāṇyādi"ti ca.
Tattvabodhinī1:
sasajuṣo ruḥ. `padasye'tyanuvṛtaṃ sasajūbhryāṃ viśeṣyate, viśeṣaṇena tadan Sū #132
See More
sasajuṣo ruḥ. `padasye'tyanuvṛtaṃ sasajūbhryāṃ viśeṣyate, viśeṣaṇena tadantavidhiḥ. na
ca sajūḥśabdāṃśe `grahaṇavatā pratipadikena tadantavidhirne'ti niṣedhaḥ śaṅkyaḥ, tasya
pratyayavidhiviṣayakatvāt. sāntaṃ sajuṣśabdāntaṃ ca yatpadaṃ tasya ruḥ syātsa
cā'lontyasya. evaṃ sthite phalitamāha-padāntasya sasyeti. sajuṣśabdasyeti. tadantasya
padasyetyarthaḥ. tena `sujuṣau' `sajuṣa' ityatrāpi nātivyāptiḥ. naca
`sajū'rityatrā'vyāptiḥ, `vyapadeśivadbhāvo'prātidikene'ti niṣedhāditi vācyaṃ,
tasyāpi pratyayavidhiviṣayakatvāt. ataeva `vyapadeśivadbhāvo'prātipadikene'ti
`grahaṇavate'ti ca paribhāṣādvayamapi pratyayavidhiviṣayakamiti `diva u'tsūtre
haradattenoktam. kaiyaṭaharadattābhyāmiti tu manoramāyāṃ sthitam. tatra
kaiyaṭenānuktatvātkaiyaṭagrahaṇaṃ pramādapatitatamiti navyāḥ. kecittu `diva u'tsūtraṃ
yasminniti bahuvrīhirayaṃ, sūtrasamudāyaścānyapadārthaḥ. tathāca `diva u'tsūtraśabdena
`dvandve ce'ti sūtrasyāpi kroṭīkārāttatra ca kaiyaṭenoktatvānnoktadoṣa iti
kukavikṛtivatkleśena manoramāṃ samarthayante.
Tattvabodhinī2:
sasajuṣo ruḥ 132, 8.2.66 sasajuṣo ruḥ. "padasye"tyanuvṛtaṃ sasajūbhryā
See More
sasajuṣo ruḥ 132, 8.2.66 sasajuṣo ruḥ. "padasye"tyanuvṛtaṃ sasajūbhryāṃ viśeṣyate, viśeṣaṇena tadantavidhiḥ. na ca sajūḥśabdāṃśe "grahaṇavatā pratipadikena tadantavidhirne"ti niṣedhaḥ śaṅkyaḥ, tasya pratyayavidhiviṣayakatvāt. sāntaṃ sajuṣśabdāntaṃ ca yatpadaṃ tasya ruḥ syātsa cā'lontyasya. evaṃ sthite phalitamāha-padāntasya sasyeti. sajuṣśabdasyeti. tadantasya padasyetyarthaḥ. tena "sujuṣau" "sajuṣa" ityatrāpi nātivyāptiḥ. naca "sajū"rityatrā'vyāptiḥ, "vyapadeśivadbhāvo'prātidikene"ti niṣedhāditi vācyaṃ, tasyāpi pratyayavidhiviṣayakatvāt. ataeva "vyapadeśivadbhāvo'prātipadikene"ti "grahaṇavate"ti ca paribhāṣādvayamapi pratyayavidhiviṣayakamiti "diva u"tsūtre haradattenoktam. kaiyaṭaharadattābhyāmiti tu manoramāyāṃ sthitam. tatra kaiyaṭenānuktatvātkaiyaṭagrahaṇaṃ pramādapatitatamiti navyāḥ. kecittu "diva u"tsūtraṃ yasminniti bahuvrīhirayaṃ, sūtrasamudāyaścānyapadārthaḥ. tathāca "diva u"tsūtraśabdena "dvandve ce"ti sūtrasyāpi kroṭīkārāttatra ca kaiyaṭenoktatvānnoktadoṣa iti kukavikṛtivatkleśena manoramāṃ samarthayante.
1.Source: Arsha Vidya Gurukulam
2.Source: Sanskrit Documents