Donate
 
 
             Pāṇini Research Tool
> >
feedback

Grammatical Sūtra: क्षियो दीर्घात्‌ kṣiyo dīrghāt‌
Individual Word Components: kṣiyaḥ dīrghāt
Sūtra with anuvṛtti words: kṣiyaḥ dīrghāt padasya (8.1.16), pūrvatra (8.2.1), asiddham (8.2.1), niṣṭhātaḥ (8.2.42), naḥ (8.2.42)
Type of Rule: vidhi
Preceding adhikāra rule:8.2.1 (1pūrvatra asiddham)

Description:

The ((ta)) of Nishṭhâ is changed to ((na)), after ((kṣi)), when the root-vowel is lengthened. Source: Aṣṭādhyāyī 2.0

[The substitute phoneme n replaces phoneme t of a niṣṭhā (affix Ktá/KtávatU) introduced after 3.1.2 the verbal stem] kṣí- `perish, lose weight' (I 225) [when it ends in 1.1.72] a long (vowel: dīrgh-āt 1.2.28). Source: From Aṣṭādhyāyī of Pāṇini In Roman Transliteration translated by Sumitra M. Katre, Copyright © 1987. Courtesy of the University of Texas Press.

Source:Srisa Chandra Vasu's Aṣṭādhyāyī of Pāṇini

Anuvṛtti: 8.2.42

Mahābhāṣya: With kind permission: Dr. George Cardona

1/24:dīrghāt iti kimartham |
2/24:akṣitam asi mā me kṣeṣṭhāḥ |
3/24:dīrghāt iti śakyam akartum |
4/24:kasmāt na bhavati akṣitam asi mā me kṣeṣṭhāḥ iti |
5/24:nirdeśāt eva idam abhivyaktam dīrghasya grahaṇam iti |
See More


Kielhorn/Abhyankar (III,407.19-408.10) Rohatak (V,398-399)


Commentaries:

Kāśikāvṛttī1: kṣiyo dhātoḥ dīrghāduttarasya niṣthātakārasya nakārādeśo bhavati. kṣīṇāḥ klośāḥ.   See More

Kāśikāvṛttī2: kṣiyo dīrghāt 8.2.46 kṣiyo dhātoḥ dīrghāduttarasya niṣthātakārasya nadeśo b   See More

Nyāsa2: kṣīyo dīrghāt?. , 8.2.46 "kṣiyaḥ" iti. "kṣi kṣaye" (dhā..2   See More

Bālamanoramā1: kṣiyo dīrghāt. dīrghāditikṣiyo viśeṣamaṃ. tadāha–dīrghātkṣiya iti. dīrgntādit Sū #825   See More

Bālamanoramā2: kṣiyo dīrghāt 825, 8.2.46 kṣiyo dīrghāt. dīrghāditikṣiyo viśeṣamaṃ. taha--rg   See More

Tattvabodhinī1: kṣiyo. kṣi kṣaye, kṣi nivāsagatyoḥ, dvayorapi grahaṇam. kṣitaḥ kāma iti. antarb Sū #678   See More

Tattvabodhinī2: kṣiyo dīrghāt 678, 8.2.46 kṣiyo. kṣi kṣaye, kṣi nivāsagatyoḥ, dvayorapi grahaṇam   See More

1.Source: Arsha Vidya Gurukulam
2.Source: Sanskrit Documents


Examples2:


Research Papers and Publications


Discussion and Questions