sārvadhātuke piti iti vartate. ukārāntasya aṅgasya vṛddhir bhavati luki sati halādau piti sārvadhātuke. yauti. yauṣi. yaumi. nauti. nauṣi. naumi. stauti. stauṣi. staumi. utaḥ iti kim? eti. eṣi. emi. luki iti kim? sunoti. sunoṣi. sunomi. hali iti kim? yavāni. ravāṇi. piti ityeva, yutaḥ. rutaḥ. api stuyād rājānam ityatra hi ṅicca pinna bhavati iti pittvapratiṣedhād vṛddherabhāvaḥ. na abhyastasya ityetadiha anuvartate, yoyoti, roroti ityevam ādyartham.

uto vṛddhir luki hali 7.3.89 sārvadhātuke piti iti vartate. ukārāntasya aṅgasya vṛddhir bhavati luki sati halādau piti sārvadhātuke. yauti. yauṣi. yaumi. nauti. nauṣi. naumi. stauti. stauṣi. staumi. utaḥ iti kim? eti. eṣi. emi. luki iti kim? sunoti. sunoṣi. sunomi. hali iti kim? yavāni. ravāṇi. piti ityeva, yutaḥ. rutaḥ. api stuyād rājānam ityatra hi ṅicca pinna bhavati iti pittvapratiṣedhād vṛddherabhāvaḥ. na abhyastasya ityetadiha anuvartate, yoyoti, roroti ityevam ādyartham.

uto vṛddhirluki hali. , 7.3.89 guṇe prāpta utto vṛddhirārabhyate. yautītyādau pūrvavacchapo luk(). "sunoti" iti. śnuḥ. "yavāni" iti. loṭ(). uttamapuruṣai kavacanam(). "yutaḥ, rutaḥ" iti. laṭ(), tas(). taparakaraṇaṃ sūtītyatra mā bhūdati. atha "api stuyādrājānañ()" ityatra kasmānna bhavati, asti hratrāpi yāsuṭastiṅbhaktatvāt? tiṅgrahaṇena grahaṇamiti prāptiḥ, na ca śakyate vaktum()--"kṅiti ca" 1.1.5 iti pratiṣedho bhaviṣyatīti; yasmādiglakṣaṇāyā vṛddheḥ pratiṣedho'sau, na ceyamiglakṣaṇā; sākṣānnirdeṣṭasthānikatvāt(), "yasyā hi vṛddheḥ sthānī na nirdiśyate seglakṣaṇā" ityuktam()? ityāha--"api stuyāt()" ityādi. atra hi "yāsuṭ? parasmaipadeṣūdāttau ṅicca" 3.4.103 iti sārvadhātukaṃ ṅita; "ṅicca pinna bhavati" iti ṅittvena pittvasya bādhitatvāt(). tasmāt? pityucyamānā vṛddhirihāpi na bhavati. atha "yoyoti, roroti" ityatra kasmānna bhavati, luki sati bhavati hretadaṅgadvayamukārāntam()? ityāha--"nābhayastasya" ityādi. gatārtham(). ādiśabdena nonotītyevamādīnāṃ["cokotītyādīnām()"--prāṃu.pāṭhaḥ] grahaṇam()॥

lugviṣaye uto vṛddhiḥ piti halādau sārvadhātuke natvabhyastasya. yauti. yutaḥ. yuvanti. yauṣi. yuthaḥ. yutha. yaumi. yuvaḥ. yumaḥ. yuyāva. yavitā. yaviṣyati. yautu, yutāt. ayaut. ayutām. ayuvan. yuyāt. iha uto vṛddhirna, bhāṣye -'picca ṅinna ṅicca pinna\u2019 iti vyākhyānāt. yuyātām. yuyuḥ. yūyāt. yūyāstām. yūyāsuḥ. ayāvīt. ayaviṣyat.. yā prāpaṇe.. 4.. yāti. yātaḥ. yānti. yayau. yātā. yāsyati. yātu. ayāt. ayātām..

uto vṛddhirluki hali 569, 7.3.89 lugviṣaye uto vṛddhiḥ piti halādau sārvadhātuke natvabhyastasya. yauti. yutaḥ. yuvanti. yauṣi. yuthaḥ. yutha. yaumi. yuvaḥ. yumaḥ. yuyāva. yavitā. yaviṣyati. yautu, yutāt. ayaut. ayutām. ayuvan. yuyāt. iha uto vṛddhirna, bhāṣye -'picca ṅinna ṅicca pinna’ iti vyākhyānāt. yuyātām. yuyuḥ. yūyāt. yūyāstām. yūyāsuḥ. ayāvīt. ayaviṣyat॥ yā prāpaṇe॥ 4॥ yāti. yātaḥ. yānti. yayau. yātā. yāsyati. yātu. ayāt. ayātām॥

uto vṛddhirluki hali. `nābhyasyāci piti sārvadhātuke' iti acivarjamanuvartate. lukīti viṣayasaptamī, darśanā'bhāvasya lukaḥ paratvā'saṃbhavāt.tadāha–lugviṣaya ityādinā. yautīti. guṇaṃ bādhitvā vṛddhiḥ. yuta iti. apittvānna vṛddhiḥ. yuvantīti. apittvādvṛddhyabhāve ṅittvādguṇā'bhāve uvaṅiti bhāvaḥ. yauṣi yuthaḥ yutha. yaumi yuvaḥ yumaḥ. yuyāveti. yuyuvatuḥ yuyuvuḥ. yuyavitha yuyuvathuḥ yuyuva. yuyāva-yuyava yuyuviva yuyuvima. yaviteti. uvaṅaṃ bādhitvā paratvādguṇa-. yaviṣyati. yautu yutāt yutām yuvantu. hau apittvānna vṛddhiḥ. yuhi–yutāt yutam yuta. āṭi pittve'pi halāditvā'bhāvānna vṛddhiḥ. pittvena ṅittvā'bhāvādguṇaḥ. yavāni yavāva yavāma. ayaut ayutām ayuvan. ayauḥ ayutam ayuta. ayavam ayuva ayuma. vidhiliṅyāha– yuyāditi. atra yāsuḍāgamasahitasya tipaḥ pittvāduto vṛddhimāśaṅkyāha— iha uto vṛddhirneti. kuta ityata āha– bhāṣye iti. vyākhyānāditi. `halaḥ śnaḥ śānajjhau' iti sūtravyākhyāvasare vacanādityarthaḥ. nanu yāsuḍāgamasahitasya tipaḥ pittvāt `picca ṅinne'tyuktavacanena `yāsuṭ parasmaipadeṣu' iti ṅittvasyā'pyabhāvāt `kṅiti ce'ta#i guṇaniṣedhā'bhāvādguṇaḥ syādityata āha- - viśeṣavihitenetyādi, bādhādityantam. `yāsuṭ parasmaipadeṣu' iti viśeṣavihitena yāsuṭo ṅittvena tatsahitasya tipo `ṅicca pinne'ti pittvaprayuktaṅittvaniṣedhasya bādhānṅittvādguṇaniṣedho nirbādha ityarthaḥ. āśīrliṅyāha– yūyāditi. ādrdhadhātukatvānna vṛddhiḥ. `akṛtsārvadhātukayo'riti dīrghaḥ. yūyāstāmityādi. luṅyāha– ayāvīditi. sici vṛddhiḥ. `iṭa īṭī'ti sijlopaḥ. ayāviṣṭāmityādi. ayaviṣyat.

uto vṛddhirluki hali 274, 7.3.89 uto vṛddhirluki hali. "nābhyasyāci piti sārvadhātuke" iti acivarjamanuvartate. lukīti viṣayasaptamī, darśanā'bhāvasya lukaḥ paratvā'saṃbhavāt.tadāha--lugviṣaya ityādinā. yautīti. guṇaṃ bādhitvā vṛddhiḥ. yuta iti. apittvānna vṛddhiḥ. yuvantīti. apittvādvṛddhyabhāve ṅittvādguṇā'bhāve uvaṅiti bhāvaḥ. yauṣi yuthaḥ yutha. yaumi yuvaḥ yumaḥ. yuyāveti. yuyuvatuḥ yuyuvuḥ. yuyavitha yuyuvathuḥ yuyuva. yuyāva-yuyava yuyuviva yuyuvima. yaviteti. uvaṅaṃ bādhitvā paratvādguṇa-. yaviṣyati. yautu yutāt yutām yuvantu. hau apittvānna vṛddhiḥ. yuhi--yutāt yutam yuta. āṭi pittve'pi halāditvā'bhāvānna vṛddhiḥ. pittvena ṅittvā'bhāvādguṇaḥ. yavāni yavāva yavāma. ayaut ayutām ayuvan. ayauḥ ayutam ayuta. ayavam ayuva ayuma. vidhiliṅyāha-- yuyāditi. atra yāsuḍāgamasahitasya tipaḥ pittvāduto vṛddhimāśaṅkyāha--- iha uto vṛddhirneti. kuta ityata āha-- bhāṣye iti. vyākhyānāditi. "halaḥ śnaḥ śānajjhau" iti sūtravyākhyāvasare vacanādityarthaḥ. nanu yāsuḍāgamasahitasya tipaḥ pittvāt "picca ṅinne"tyuktavacanena "yāsuṭ parasmaipadeṣu" iti ṅittvasyā'pyabhāvāt "kṅiti ce"ta#i guṇaniṣedhā'bhāvādguṇaḥ syādityata āha-- viśeṣavihitenetyādi, bādhādityantam. "yāsuṭ parasmaipadeṣu" iti viśeṣavihitena yāsuṭo ṅittvena tatsahitasya tipo "ṅicca pinne"ti pittvaprayuktaṅittvaniṣedhasya bādhānṅittvādguṇaniṣedho nirbādha ityarthaḥ. āśīrliṅyāha-- yūyāditi. ādrdhadhātukatvānna vṛddhiḥ. "akṛtsārvadhātukayo"riti dīrghaḥ. yūyāstāmityādi. luṅyāha-- ayāvīditi. sici vṛddhiḥ. "iṭa īṭī"ti sijlopaḥ. ayāviṣṭāmityādi. ayaviṣyat.

uto vṛddhiḥ. `nābhyastasyāci pitī'tyato niṣedhānuvṛtterāha– na tvabhyastasyeti. utaḥ kim ?. eti. eṣi. lukīti kim ?. sunoti. juhoti. hali kim ?. yavāni yavāva. `āḍuttamasye'tyāḍāgamaḥ pit. piti kim ?. yutaḥ. rutaḥ. `nābhyastasye'ti kim ?. yoyoti. roroti. sārvadhātuke kim ?. yūyāt. na cā'tra ṅicca pinneti vyākhyānānnirvāhaḥ śaṅkyaḥ, `kidāśiṣī'ti yāsuṭaḥ kittvāt. kecittu yuyāt stuyādityādāvapi `ṅicca pinne'tyetadānāśritya vyācakṣate. saṃjñāpūrvakavidheranityatvādvṛddhirna bhavati. anyathā `uta au' dityeva vadediti.

uto vṛddhirluki hali 240, 7.3.89 uto vṛddhiḥ. "nābhyastasyāci pitī"tyato niṣedhānuvṛtterāha-- na tvabhyastasyeti. utaḥ kim?. eti. eṣi. lukīti kim?. sunoti. juhoti. hali kim?. yavāni yavāva. "āḍuttamasye"tyāḍāgamaḥ pit. piti kim?. yutaḥ. rutaḥ. "nābhyastasye"ti kim?. yoyoti. roroti. sārvadhātuke kim?. yūyāt. na cā'tra ṅicca pinneti vyākhyānānnirvāhaḥ śaṅkyaḥ, "kidāśiṣī"ti yāsuṭaḥ kittvāt. kecittu yuyāt stuyādityādāvapi "ṅicca pinne"tyetadānāśritya vyācakṣate. saṃjñāpūrvakavidheranityatvādvṛddhirna bhavati. anyathā "uta au" dityeva vadediti.