Kāśikāvṛttī1:
bhū sū ityetayoḥ tiṅi sārvadhātuke guṇo na bhavati. abhūt. abhūḥ. abhūvam. suvai
See More
bhū sū ityetayoḥ tiṅi sārvadhātuke guṇo na bhavati. abhūt. abhūḥ. abhūvam. suvai,
suvāvahai, suvāmahai. sūter lugvikaranasya idaṃ grahaṇam. suvatisūyayor vikaraṇena tiṅo
vyavadhānam. vikaraṇasyaiva ṅittvād guṇābhāvaḥ siddhaḥ. tiṅi iti kim? bhavati.
sārvadhātuke ityeva, vyatibhaviṣīṣṭa. atha bobhavīti iti yaṅluki guṇapratiṣedhaḥ kasmān
na bhavati? jñāpakāt, yadayaṃ bobhūtu iti guṇābhāvārthe nipātanaṃ karoti.
Kāśikāvṛttī2:
bhūsuvos tiṅi 7.3.88 bhū sū ityetayoḥ tiṅi sārvadhātuke guṇo na bhavati. abhūt.
See More
bhūsuvos tiṅi 7.3.88 bhū sū ityetayoḥ tiṅi sārvadhātuke guṇo na bhavati. abhūt. abhūḥ. abhūvam. suvai, suvāvahai, suvāmahai. sūter lugvikaranasya idaṃ grahaṇam. suvatisūyayor vikaraṇena tiṅo vyavadhānam. vikaraṇasyaiva ṅittvād guṇābhāvaḥ siddhaḥ. tiṅi iti kim? bhavati. sārvadhātuke ityeva, vyatibhaviṣīṣṭa. atha bobhavīti iti yaṅluki guṇapratiṣedhaḥ kasmān na bhavati? jñāpakāt, yadayaṃ bobhūtu iti guṇābhāvārthe nipātanaṃ karoti.
Nyāsa2:
bhūsuvostiṅi. , 7.3.88 "abhūt()" iti. "luṅ(), "gātasthā"
See More
bhūsuvostiṅi. , 7.3.88 "abhūt()" iti. "luṅ(), "gātasthā" 2.4.77 ityādinā sico luk(). "suvāvahai, suvāmahai" iti. "ṣūṅ? prāṇigarbhavimocane" (dhā.pā.1031), loṭ? vahimahiṅau, ṭeretvam(), "eta ai" 3.4.93, āditvācchapo luk(), "āḍuttamasya picca" (3.4.92) ityāṭ? "aci śnudhātu" 6.4.77 ityādinovaṅ(). atha kasmāt? sūterādādikasyopanyāsaḥ kṛtaḥ, na suvatisayatyostaudādikadaivādikayoḥ? ityata āha--"sūterlugvikaraṇasya" ityādi.
nanu ca lugvikaraṇaparibhāṣayā (vyā.pa.50) "ṣū preraṇe" (dhā.pā.1408) ityetasya śavikaraṇasya taudādikasya, "ṣūṅ? prāṇiprasave" (dhā.pā.1132)--ityasya daivādikasaya ca grahaṇaṃ yuktam()? ityata āha--"suvatisūyatyoḥ" ityādi. tiṅīti saptamīnirdeśādanantare tiṅi pratiṣedhena bhavitavyam(). na ca suvatisūyatibhyāmanantarastiṅ? sambhavati, vikaraṇena vyavadhānāt(). tasmānna tayogrrahaṇamiti sūtereva grahaṇaṃ yuktamityabhiprāyaḥ. syādetat()--vacanaprāṇāṇyādvikaraṇena vyavadhāne'pi pratiṣedho bhaviṣyatītyatasyayoreva grahaṇaṃ yuktamiti? ata āha--"vikaraṇasyaiva" ityādi. tayorhi "sārvadhātukamapit()" 1.2.4 iti vikaraṇaṅittvam(), tatra "kṅiti ca" 1.1.5 ityanenaiva siddhaḥ pratiṣedha iti nirarthakaṃ tayogrrahaṇaṃ syāt(), ato na tāviha gṛhrate. "bhavati" iti. tiṅīti vacanādihātiṅi śapi parato niṣedo na bhavati. "vyatibhaviṣīṣṭa" iti. āśiṣi liṅ? 3.3.173. sa ca "liṅāśiṣi" 3.4.116 ityārdhadhātukasaṃjñakaḥ, sīyuṭ(), "katrtari "katrtari karmaṇyatihāre" 1.3.14 ityātmanepadam(), suṭ? ṣatvam(), ṣṭutvam().
"atha" ityādi. "prakṛtigrahaṇe yaṅlugantasyāpi grahaṇaṃ bhavati" (vyā.pa.79) iti yaṅluko'pi grahaṇe sati tatrāpi pratiṣedhena bhavitavyamiti bhāvaḥ. "bobhavīti" iti. "guṇo yaṅlukoḥ" 7.4.82 ityabhyāsasya guṇaḥ. "jñāpakāt()" ityādi. yadi yaṅlukyapi pratiṣedhaḥ syāt(), guṇābhāvārthaṃ nipātanaṃ na kuryāt(), kṛtañca, tasmādeva jñāpayati--yaṅalukyayaṃ pratiṣedho na bhavatīti॥
Laghusiddhāntakaumudī1:
bhū sū etayoḥ sārvadhātuke tiṅi pare guṇo na. abhūt. abhūtām. abhūvan. abhūḥ.
a Sū #442
See More
bhū sū etayoḥ sārvadhātuke tiṅi pare guṇo na. abhūt. abhūtām. abhūvan. abhūḥ.
abhūtam. abhūta. abhūvam. abhūva. abhūma.
Laghusiddhāntakaumudī2:
bhūsuvostiṅi 442, 7.3.88 bhū sū etayoḥ sārvadhātuke tiṅi pare guṇo na. abhūt. ab
See More
bhūsuvostiṅi 442, 7.3.88 bhū sū etayoḥ sārvadhātuke tiṅi pare guṇo na. abhūt. abhūtām. abhūvan. abhūḥ. abhūtam. abhūta. abhūvam. abhūva. abhūma.
Bālamanoramā1:
bhūsuvostiṅi. `miderguṇa' ityato `guṇa' iti, `nābhyāstasyāci pitī03 Sū #72
See More
bhūsuvostiṅi. `miderguṇa' ityato `guṇa' iti, `nābhyāstasyāci pitī'tyato neti
sārvadhātuka iti cānuvartate. tadāha–etayoriti. bhū sū ityanayorityarthaḥ. iha `ṣūṅ
prāṇigarbhavimocane' itilugvikaraṇasyaiva grahaṇaṃ, na tu suvatisūyatyoḥ
śavikaraṇaśyanvikaraṇayorapi, tatra tiṅo vikaraṇena vyavadhānāt. atha abhūt ityatra
takārasyeḍāgamamāśahkitumāha–
Bālamanoramā2:
bhūsuvostiṅi 72, 7.3.88 bhūsuvostiṅi. "miderguṇa" ityato "guṇa&qu
See More
bhūsuvostiṅi 72, 7.3.88 bhūsuvostiṅi. "miderguṇa" ityato "guṇa" iti, "nābhyāstasyāci pitī"tyato neti sārvadhātuka iti cānuvartate. tadāha--etayoriti. bhū sū ityanayorityarthaḥ. iha "ṣūṅ prāṇigarbhavimocane" itilugvikaraṇasyaiva grahaṇaṃ, na tu suvatisūyatyoḥ śavikaraṇaśyanvikaraṇayorapi, tatra tiṅo vikaraṇena vyavadhānāt. atha abhūt ityatra takārasyeḍāgamamāśahkitumāha--
Tattvabodhinī1:
`ṣūjh prāṇigarbhavimocane'. suvatisūyatyostu na grahaṇaṃ, tiṅo vikaraṇena
Sū #55
See More
`ṣūjh prāṇigarbhavimocane'. suvatisūyatyostu na grahaṇaṃ, tiṅo vikaraṇena
vyavadhānāt.
Tattvabodhinī2:
bhūsuvostiṅi 55, 7.3.88 "ṣūjh prāṇigarbhavimocane". suvatisūyatyostu n
See More
bhūsuvostiṅi 55, 7.3.88 "ṣūjh prāṇigarbhavimocane". suvatisūyatyostu na grahaṇaṃ, tiṅo vikaraṇena vyavadhānāt.
1.Source: Arsha Vidya Gurukulam
2.Source: Sanskrit Documents