Donate
 
 
             Pāṇini Research Tool
> >
feedback

Grammatical Sūtra: पुगन्तलघूपधस्य च pugantalaghūpadhasya ca
Individual Word Components: pugantalaghūpadhasya ca
Sūtra with anuvṛtti words: pugantalaghūpadhasya ca aṅgasya (6.4.1), guṇaḥ (7.3.82), sārvadhātukārdhadhātukayoḥ (7.3.84)
Compounds2: puki antaḥ pugantaḥ, saptamītatpuruṣaḥ। laghvī ca asau upadhā ca laghūpadhā, karmadhārayatatpuruṣaḥ। pugantaśca laghūpadhā ca pugantalaghūpadhaṃ, tasya ॰ samāhāradvandvaḥ।
Type of Rule: vidhi
Preceding adhikāra rule:7.3.10 (1uttarapadasya)

Description:

Source:Laghusiddhānta kaumudī (Ballantyne)

Guṇa is substituted before a sârvadhâtuka and an ârdbadhâtuka affix, for the ((ik)) vowels of the Causative stems which take the augment ((p)) (7.3.36), and for the short penultimate vowel of a root which ends in a single consonant. Source: Aṣṭādhyāyī 2.0

[A substitute Guṇá vowel (= a, e, o 1.1.1) 82 replaces] the penultimate (°upa-dha-sya) vowel [of an áṅga 6.4.1 which ends 1.1.72 in the final increment 1.1.46] pu̱K or contains a light (laghu-°) [penultimate iK 1.1.3 before 1.1.66 sārvadhātuka and ārdhadhātuka 84 affix 3.1.1]. Source: From Aṣṭādhyāyī of Pāṇini In Roman Transliteration translated by Sumitra M. Katre, Copyright © 1987. Courtesy of the University of Texas Press.

Pugantasya aṅgasya laghūpadhasya ca ikaḥ sārvadhātuke ārdhadhātuke ca parataḥ guṇaḥ bhavati Source: Sanskrit Documents

Source:Srisa Chandra Vasu's Aṣṭādhyāyī of Pāṇini

Anuvṛtti: 7.3.82, 7.3.84

Mahābhāṣya: With kind permission: Dr. George Cardona

1/28:saṃyoge gurusañjñāyām guṇaḥ bhettuḥ na sidhyati |*
2/28:saṃyoge gurusañjñāyām bhettā , bhettum iti guṇaḥ na prāpnoti |
3/28:vidhyapekṣam laghoḥ ca asau |*
4/28:vidhyapekṣam laghugrahaṇam kṛtam laghoḥ ca asau vihitaḥ |
5/28:katham kuṇḍiḥ na duṣyati |*
See More


Kielhorn/Abhyankar (III,337.5-338.12) Rohatak (V,229.5-232.4)

*Kātyāyana's Vārttikas


Commentaries:

Kāśikāvṛttī1: pugantasya aṅgasya laghūpadhasya ca sārvadhātukārdhadhātukayor guṇo bhavati. pug   See More

Kāśikāvṛttī2: pugantalaghūpadhasya ca 7.3.86 pugantasya aṅgasya laghūpadhasya ca sārvadtu   See More

Nyāsa2: pugantalaghūpaghasya ca. , 7.3.86 pugantasyāṅgasya, laghūpadhasya cetyubvapi b   See More

Laghusiddhāntakaumudī1: pugantasya laghūpadhasya cāṅgasyeko guṇaḥ sārvadhātukārdhadhātukayoḥ. dtvāder Sū #453   See More

Laghusiddhāntakaumudī2: pugantalaghūpadhasya ca 453, 7.3.86 pugantasya laghūpadhasya cāṅgasyeko guṇa   See More

Bālamanoramā1: tathā ca bhāvit– ā iti sthite–pugantalaghu. `miderguṇa' ityato guṇa ityanu Sū #38   See More

Bālamanoramā2: pugantalaghupadhasya ca 38, 7.3.86 tathā ca bhāvit-- ā iti sthite--pugantalaghu.   See More

Tattvabodhinī1: anekavyavahitasyeti. sārvadhātukādikamiko viśeṣaṇaṃ na tvaṅgasyeti bhāvaḥ Sū #30

Tattvabodhinī2: pugantalaghūpadhasya ca 30, 7.3.86 anekavyavahitasyeti. sārvadhātukādikamiko v   See More

1.Source: Arsha Vidya Gurukulam
2.Source: Sanskrit Documents


Examples2:

pugantasya -- vlepayati, hrepayati, knopayati laghūpadhasya -- bhedanam, chedanam, bhettā, chettā


Research Papers and Publications


Discussion and Questions