Kāśikāvṛttī1:
iḍhādau sici halanatasya aṅgasya vṛddhir na bhavati. adevīt. asevīt. akoṣīt. amo
See More
iḍhādau sici halanatasya aṅgasya vṛddhir na bhavati. adevīt. asevīt. akoṣīt. amoṣīt.
halantasya ityeva, alāvīt. nanu ca etadapyantaraṅgatvāt guṇāvādeśayoḥ kṛtayoḥ halantaṃ
bhavati? na etadevam. antaraṅgam api guṇam vacanārambhasāmarthyāt sici vṛddhir bādhate
ityuktam.
Kāśikāvṛttī2:
neṭi 7.2.4 iḍhādau sici halanatasya aṅgasya vṛddhir na bhavati. adevīt. asevīt.
See More
neṭi 7.2.4 iḍhādau sici halanatasya aṅgasya vṛddhir na bhavati. adevīt. asevīt. akoṣīt. amoṣīt. halantasya ityeva, alāvīt. nanu ca etadapyantaraṅgatvāt guṇāvādeśayoḥ kṛtayoḥ halantaṃ bhavati? na etadevam. antaraṅgam api guṇam vacanārambhasāmarthyāt sici vṛddhir bādhate ityuktam.
Nyāsa2:
neṭi. , 7.2.4 halantasyāca iti yā vṛddhiḥ prāptā sā halantalakṣaṇā vṛddhiranena
See More
neṭi. , 7.2.4 halantasyāca iti yā vṛddhiḥ prāptā sā halantalakṣaṇā vṛddhiranena pratiṣidhyate "anantarasya vidhirvā bhavati pratiṣedho vā" (vyā.pa.19) iti kṛtvā. "adevīt(), asevīt()" iti. "divu krīḍādo" (dhā.pā.1107), "sivu tantusantāneṭa ["ṣivu"--dā.pā.] (dhā.pā.1108). vṛddhau pratiṣiddhāyāṃ "pugantalaghūpadhasya" 7.3.86 iti guṇaḥ. "akoṣīdamoṣīt()" iti. "kuṣa niṣkarṇe" (dhā.pā.1518), "muṣa steye" (dhā.pā.1530). "nanvatraitadantaraṅgatvāt()"[nanvatraitadapyantaraṅgatvāt()--kīśikā] iti codyam(). "naitadevam()" iti parihāraḥ. ubhayañcaitadgatārtham()॥
Laghusiddhāntakaumudī1:
iḍādau sici halantasya vṛddhirna. agopīt, agaupsīt.. Sū #479
Laghusiddhāntakaumudī2:
neṭi 479, 7.2.4 iḍādau sici halantasya vṛddhirna. agopīt, agaupsīt॥
Bālamanoramā1:
neṭi. prāguktaṃ neti. `vadavrajahalantasyāca' ityuktaṃ netyarthaḥ. tatar
v Sū #112
See More
neṭi. prāguktaṃ neti. `vadavrajahalantasyāca' ityuktaṃ netyarthaḥ. tatar
vadavrajayorviśiṣya vidhānāddhalantalakṣaṇāyā eva vṛddherniṣedho'yam. halantalakṣaṇā
vṛddhistuadhākṣīdityādāvaniḍādau sici caritārthā. nanvātīdityātau akārasya vṛddhau
satyāmasatyāṃ ca āṭā ekādeśe sati rūpe viśeṣā'bhāvā\ufffdtka
tanniṣedhenetyāśaṅkyāha–mā bhavānatīditi. māṅyoge āḍabhāve sati vṛddhiniṣedhaḥ saphala
iti bhāva-. citīti. īdittvam `\ufffdāīdito niṣṭhāyā'miti iṇniṣedhārtham.
cetatīti. śapi laghūpadhaguṇaḥ. ciceteti. tibādeśaṇalaḥ picvena asaṃyogāditi
kittvasyā'pravṛtterna guṇaniṣedhaḥ. cicitaturityādau tu kittvānna guṇaḥ.
acetīditi. `iṭa īṭī'ti salopaḥ. acetiṣṭāmiti. apṛktatvā'bhāvādīḍabhāvānna sijlopaḥ.
neṭīti niṣedhānna halantalakṣaṇā vṛddhiḥ. cyutiriti. cyutiriti. atra ikārasya
rephasya ca pratyekamitsaṃjñāyāmidittvānumi prāpte āha– ira itsaṃjñati. tathā ca
iriti samudāyasya itsaṃjñakatvādidittvā'bhāvānna numiti bhāvaḥ. cyotatīti.
laghūpadhaguṇaḥ. cucyoteti. ṇalaḥ pitt?vena kittvā'bhāvānna guṇaniṣedha iti bhāvaḥ.
cucyutaturityādau tu kittvānna guṇaḥ. luṅi cleḥ sa#ici prāpte.
Bālamanoramā2:
neṭi 112, 7.2.4 neṭi. prāguktaṃ neti. "vadavrajahalantasyāca" ityuktaṃ
See More
neṭi 112, 7.2.4 neṭi. prāguktaṃ neti. "vadavrajahalantasyāca" ityuktaṃ netyarthaḥ. tatar vadavrajayorviśiṣya vidhānāddhalantalakṣaṇāyā eva vṛddherniṣedho'yam. halantalakṣaṇā vṛddhistuadhākṣīdityādāvaniḍādau sici caritārthā. nanvātīdityātau akārasya vṛddhau satyāmasatyāṃ ca āṭā ekādeśe sati rūpe viśeṣā'bhāvā()tka tanniṣedhenetyāśaṅkyāha--mā bhavānatīditi. māṅyoge āḍabhāve sati vṛddhiniṣedhaḥ saphala iti bhāva-. citīti. īdittvam "()āīdito niṣṭhāyā"miti iṇniṣedhārtham. cetatīti. śapi laghūpadhaguṇaḥ. ciceteti. tibādeśaṇalaḥ picvena asaṃyogāditi kittvasyā'pravṛtterna guṇaniṣedhaḥ. cicitaturityādau tu kittvānna guṇaḥ. acetīditi. "iṭa īṭī"ti salopaḥ. acetiṣṭāmiti. apṛktatvā'bhāvādīḍabhāvānna sijlopaḥ. neṭīti niṣedhānna halantalakṣaṇā vṛddhiḥ. cyutiriti. cyutiriti. atra ikārasya rephasya ca pratyekamitsaṃjñāyāmidittvānumi prāpte āha-- ira itsaṃjñati. tathā ca iriti samudāyasya itsaṃjñakatvādidittvā'bhāvānna numiti bhāvaḥ. cyotatīti. laghūpadhaguṇaḥ. cucyoteti. ṇalaḥ pitt()vena kittvā'bhāvānna guṇaniṣedha iti bhāvaḥ. cucyutaturityādau tu kittvānna guṇaḥ. luṅi cleḥ sa#ici prāpte.
Tattvabodhinī1:
neṭi. prāguktaṃ neti. halantatvādeva siddhe vadavrajorviśiṣya vidhānānna
niṣedh Sū #87
See More
neṭi. prāguktaṃ neti. halantatvādeva siddhe vadavrajorviśiṣya vidhānānna
niṣedhaḥ, kiṃtu halantalakṣaṇā yā eva vṛddherniṣedhaḥ tasyā aniḍādau sici
cāritārthatatvāt. amumevārtha manasi nidhāya kvacitpustakeṣu `halantalakṣaṇā
vṛddhirne'ityeva paṭha\ufffdte. ira itsaṃjñeti. ikārasya `upadeśe'janunāsikaḥ' iti,
rephasya tu `halantya'miti pratyekamitsaṃjñāyām `idita' iti num syāditi bhāvaḥ.
etasya vaiyathryaṃ `cakṣiṅ vyaktāvyāṃ vācī'tyatra sphuṭībhaviṣyati.
Tattvabodhinī2:
neṭi 87, 7.2.4 neṭi. prāguktaṃ neti. halantatvādeva siddhe vadavrajorviśiṣya vid
See More
neṭi 87, 7.2.4 neṭi. prāguktaṃ neti. halantatvādeva siddhe vadavrajorviśiṣya vidhānānna niṣedhaḥ, kiṃtu halantalakṣaṇā yā eva vṛddherniṣedhaḥ tasyā aniḍādau sici cāritārthatatvāt. amumevārtha manasi nidhāya kvacitpustakeṣu "halantalakṣaṇā vṛddhirne"ityeva paṭha()te. ira itsaṃjñeti. ikārasya "upadeśe'janunāsikaḥ" iti, rephasya tu "halantya"miti pratyekamitsaṃjñāyām "idita" iti num syāditi bhāvaḥ. etasya vaiyathryaṃ "cakṣiṅ vyaktāvyāṃ vācī"tyatra sphuṭībhaviṣyati.
1.Source: Arsha Vidya Gurukulam
2.Source: Sanskrit Documents