Kāśikāvṛttī1:
viṭi vani ca pratyaye parataḥ anunāsikāntasya aṅgasya ākāra ādeśo bhavati. abjā
See More
viṭi vani ca pratyaye parataḥ anunāsikāntasya aṅgasya ākāra ādeśo bhavati. abjā gojā
ṛtajā adrijā. goṣā indo nṛṣā asi. kūpakhāḥ. śatakhāḥ. sahasrakhāḥ. dadhikrāḥ. agregā
unnetṛ\u0304ṇām. janasanakhanakramagamo viṭ 3-2-67 iti viṭ pratyayaḥ. sanoteranaḥ
8-3-108 iti ṣatvam goṣā indo nṛṣā asi ityatra. vana vijāvā. agrejāvā.
anyebhyo 'pi dṛśyante 4-3-75 iti vanip pratyayaḥ. anunāsikasya iti vartamāne
punaranunāsikagrahaṇam anunāsikāmātraparigrahārtham, anyathā hi
anudāttopadeśavanatitanotyādīnām eva syāt.
Kāśikāvṛttī2:
viḍvanoranunāsikasya āt 6.4.41 viṭi vani ca pratyaye parataḥ anunāsikāntasya aṅ
See More
viḍvanoranunāsikasya āt 6.4.41 viṭi vani ca pratyaye parataḥ anunāsikāntasya aṅgasya ākāra ādeśo bhavati. abjā gojā ṛtajā adrijā. goṣā indo nṛṣā asi. kūpakhāḥ. śatakhāḥ. sahasrakhāḥ. dadhikrāḥ. agregā unnetṝṇām. janasanakhanakramagamo viṭ 3.2.67 iti viṭ pratyayaḥ. sanoteranaḥ 8.3.110 iti ṣatvam goṣā indo nṛṣā asi ityatra. vana vijāvā. agrejāvā. anyebhyo 'pi dṛśyante 4.3.75 iti vanip pratyayaḥ. anunāsikasya iti vartamāne punaranunāsikagrahaṇam anunāsikāmātraparigrahārtham, anyathā hi anudāttopadeśavanatitanotyādīnām eva syāt.
Nyāsa2:
viṅvanoranunāsikasyāt?. , 6.4.41 "abjāḥ" iti. apsu jāyata ityupapadasa
See More
viṅvanoranunāsikasyāt?. , 6.4.41 "abjāḥ" iti. apsu jāyata ityupapadasamāsaḥ, pakārasya jaśtvam()--bakāraḥ. "goṣā" iti. "ṣaṇu dāne" (dhā.pā.1464) "vijavā" iti. "jana janane" (dhā.pā.1105), "janī prādurbhāve" (dhā.pā.1149) iti vā. "agregāva" ["agrejāvā" iti kāśikā pāṭhaḥ] iti. "tatpuruṣe kṛti bahulam()" 6.3.13 iti saptamyā aluk().
athānunāsikagrahaṇaṃ kimartham(), yāvatānudāttopadeśetyādeḥ (6.4.37) sūtrādanunāsikagarahaṇamanuvartata eva? ityāha--"anunāsakasyeti vartamāne"--ityādi. taddhi prakṛtamanunāsikagrahaṇamanudāttopadeśagrahaṇena sambaddham(), atastadanuvṛttau tasyāpyanuvṛttiḥ syāt(). tasmādadamanyadanunāsikagrahaṇaṃ kriyate--anunāsikamātrasya yathā syāt(). atheha dīrghoccāraṇaṃ kimartham()? hyasva evocyeta, hyasve'pi kṛte satyakaḥ savarṇe dīrghatvena siddhyatyeva; "ato guṇe" 6.1.94 pararūpattvaṃ prāpnoti, ato na siddhayatītyetannāśaṅkanīyam(), akāravidhānasāmathryāt(); yadi hi "ato guṇe" pararūpatvaṃ syāt(), tadā prakṛtaṃ lopagrahaṇameva vidadhyāt? tato hyasva eva kartarvyaḥ. naitadasti; hyatve hi sati "ghuṇa dhūrṇane" (dhā.pā.437) ["bhramaṇe"--dhā.pā.] ityasmādvanipi vihite "dhvāvā" iti na siddhyet()? tato dīrghasyaiva vidhānaṃ yuktam()॥
Laghusiddhāntakaumudī1:
anunāsikasyā'tsyāt. vijāyata iti vijāvā.. oṇṛ apanayane.. avāvā. vic.. ruṣa
riṣ Sū #804
See More
anunāsikasyā'tsyāt. vijāyata iti vijāvā.. oṇṛ apanayane.. avāvā. vic.. ruṣa
riṣa hiṃsāyām.. roṭ. reṭ. sugaṇ..
Laghusiddhāntakaumudī2:
viḍvanoranunāsikasyā't 804, 6.4.41 anunāsikasyā'tsyāt. vijāyata iti vijāvā॥ oṇṛ
See More
viḍvanoranunāsikasyā't 804, 6.4.41 anunāsikasyā'tsyāt. vijāyata iti vijāvā॥ oṇṛ apanayane॥ avāvā. vic॥ ruṣa riṣa hiṃsāyām॥ roṭ. reṭ. sugaṇ॥
Bālamanoramā1:
viḍvanoranunāsikasyā''t. viḍvanoriti saptamī. anunāsikasya– āditi chedaḥ.
vijāv Sū #792
See More
viḍvanoranunāsikasyā''t. viḍvanoriti saptamī. anunāsikasya– āditi chedaḥ.
vijāveti. janervanip. janernakārasya ākāraḥ. savarṇadīrghaḥ. avāveti. oṇervanip.
ṇakārasya ākāraḥ. avādeśaḥ. vijiti. `udāhyiyate' iti śeṣaḥ. roṭ reḍiti. `ruṣa, riṣa
hiṃsāyām' vic. `verapṛktasye'ti valopaḥ. sugaṇṇiti. gamaervic.
Bālamanoramā2:
viḍvanoranunāsikasyā''t 792, 6.4.41 viḍvanoranunāsikasyā''t. viḍvanoriti sapta
See More
viḍvanoranunāsikasyā''t 792, 6.4.41 viḍvanoranunāsikasyā''t. viḍvanoriti saptamī. anunāsikasya-- āditi chedaḥ. vijāveti. janervanip. janernakārasya ākāraḥ. savarṇadīrghaḥ. avāveti. oṇervanip. ṇakārasya ākāraḥ. avādeśaḥ. vijiti. "udāhyiyate" iti śeṣaḥ. roṭ reḍiti. "ruṣa, riṣa hiṃsāyām" vic. "verapṛktasye"ti valopaḥ. sugaṇṇiti. gamaervic.
Tattvabodhinī1:
avāveti. anunāsikasya ātve avādeśaḥ. sau dīrghanalopau. roṭ reḍiti. ruṣa riṣa
h Sū #657
See More
avāveti. anunāsikasya ātve avādeśaḥ. sau dīrghanalopau. roṭ reḍiti. ruṣa riṣa
hiṃsāyām. upadhāguṇaḥ. jaśtvacartve.
Tattvabodhinī2:
viḍvanoranunāsiksayā''t 657, 6.4.41 avāveti. anunāsikasya ātve avādeśaḥ. sau dī
See More
viḍvanoranunāsiksayā''t 657, 6.4.41 avāveti. anunāsikasya ātve avādeśaḥ. sau dīrghanalopau. roṭ reḍiti. ruṣa riṣa hiṃsāyām. upadhāguṇaḥ. jaśtvacartve.
1.Source: Arsha Vidya Gurukulam
2.Source: Sanskrit Documents