Donate
 
 
             Pāṇini Research Tool
> >
feedback

Grammatical Sūtra: स्थूलदूरयुवह्रस्वक्षिप्रक्षुद्राणां यणादिपरं पूर्वस्य च गुणः sthūladūrayuvahrasvakṣiprakṣudrāṇāṃ yaṇādiparaṃ pūrvasya ca guṇaḥ
Individual Word Components: sthūladūrayuvahrasvakṣiprakṣudrāṇām yaṇādiparam pūrvasya ca guṇaḥ
Sūtra with anuvṛtti words: sthūladūrayuvahrasvakṣiprakṣudrāṇām yaṇādiparam pūrvasya ca guṇaḥ aṅgasya (6.4.1), asiddhavat (6.4.22), bhasya (6.4.129), iṣṭhemeyassu (6.4.154)
Type of Rule: vidhi
Preceding adhikāra rule:6.4.129 (1bhasya)

Description:

Before the affixes ((iṣṭha)), ((iman)) and ((īyas)), is elided the last semi-vowel with that which follows it, and for the first vowel, a Guṇa is substituted, in ((sthūla)), ((dūra)), ((yuvan)), ((hrasva)), ((kṣipra)) and ((kṣudra))|| Source: Aṣṭādhyāyī 2.0

[Lópa (0̸) 147 replaces áṅga 1 final 1.1.52 syllable] beginning with a semivowel (yá̱Ṇ-ādi pára-m) [of the BHA stems 129] sthūlá- `gross', dūrá- `far', yúvan- `young', hrasvá- `short', kṣip-rá- `rapid' and kṣud-rá- `small' [before 1.1.66 affixes 3.1.1 °-iṣṭhaN-, °-imáni̱C- and °=īyasUN 154] while guṇá (1.1.2) replaces the preceding [vowel iK 1.1.3]. Source: From Aṣṭādhyāyī of Pāṇini In Roman Transliteration translated by Sumitra M. Katre, Copyright © 1987. Courtesy of the University of Texas Press.

Source:Srisa Chandra Vasu's Aṣṭādhyāyī of Pāṇini

Anuvṛtti: 6.4.22, 6.4.129, 6.4.147, 6.4.154


Commentaries:

Kāśikāvṛttī1: sthūla dūra yuva hrasva kṣipra kṣudra ityeteṣāṃ yaṇādiparaṃ lupyate iṣṭhemeyassu   See More

Kāśikāvṛttī2: sthūladūrayuvahrasvakṣiprakṣudrāṇāṃ yaṇādiparaṃ pūrvasya ca guṇaḥ 6.4.156 sthūl   See More

Nyāsa2: sthūladūrayuvahvasvakṣiprakṣudrāṇāṃ yaṇādiparaṃ pūrvasya ca guṇaḥ. , 6.4.156 yad   See More

Bālamanoramā1: sthūladūra. eṣāmiti. sthūla, dūra, yuvan hyasva, kṣipra, kṣudra ityeteṣāmityarth   See More

Bālamanoramā2: sthūladūrayuvahyasvakṣiprakṣudrāṇāṃ yaṇādiparaṃ pūrvasya ca guṇaḥ , 6.4.156 st   See More

Tattvabodhinī1: sthūladūra. paragrahaṇaṃ yaviṣṭho hyasiṣṭha ityatra pūrvayaṇādervopo bhūditi. Sū #1508   See More

Tattvabodhinī2: sthūladūrayuvahyasvakṣiprakṣudrāṇāṃ yaṇādiparaṃ pūrvasya ca guṇaḥ 1508, 6.4.156    See More

1.Source: Arsha Vidya Gurukulam
2.Source: Sanskrit Documents


Examples2:


Research Papers and Publications


Discussion and Questions