viśvaśabdasya vasu rāṭityetayoḥ uttarapadayoḥ dirgha ādeśo bhavati. viśvāvasuḥ. viśvārāṭ. rāṭiti vikāranirdeśo yatra asya etad rūpaṃ tatra eva yathā syāt. iha na bhavati, viśvarājau. viśvarājaḥ.

viśvasya vasurāṭoḥ 6.3.128 viśvaśabdasya vasu rāṭityetayoḥ uttarapadayoḥ dirgha ādeśo bhavati. viśvāvasuḥ. viśvārāṭ. rāṭiti vikāranirdeśo yatra asya etad rūpaṃ tatra eva yathā syāt. iha na bhavati, viśvarājau. viśvarājaḥ.

vi�āsya vasurāṭoḥ. , 6.3.127 "vi()āāvasuḥ" iti. vi()āṃ vasu yasyeti bahuvrīhiḥ. "vi()āārāṭ()" iti. vi()āsmin? rājata iti "satsūdviṣa" 3.2.61 ityādinā kvip(), vraścādisūtreṇa 8.2.36 ṣatvam(), tasya "jhalāṃ jaśonte" 8.2.39 iti jaśtvam()--ḍakāraḥ, ḍakārasyāpi catrvam()--ṭakāraḥ. "yatrāsyaitadrūpam()" iti. kva punarasyaitadrūpam()? yatra padasaṃjñā; padādhikāre ṣakārādīnāṃ vidhānāt(). "vi()ārājau, vi()ārājaḥ" iti. atra padasaṃjñā nāsti, "asarvanāmasthāne" 1.4.17 iti pratiṣedhāt॥

viśvaśabdasya dīrgho'ntādeśaḥ syādsau rāṭśabde ca pare. viśvarāṭ, viśvarāḍ. viśvarājau. viśvarāḍbhyām..

viśvasya vasurāṭoḥ 310, 6.3.127 viśvaśabdasya dīrgho'ntādeśaḥ syādsau rāṭśabde ca pare. viśvarāṭ, viśvarāḍ. viśvarājau. viśvarāḍbhyām॥

tasya viśeṣamāha–vi\ufffdāsya vasu. `ḍhralope' ityato `dīrgha ityanuvartate. tadāha– vi\ufffdāśabdasyeti. vi\ufffdāvasviti. `vasugrrahe'gnau yok?treṃ'śau vasu toye dhane maṇau' iti kośaḥ. `vi\ufffdāāvasu'rityudāharaṇaṃ prāsaṅgikam. `ādityāvi\ufffdāvasavaḥ' ityamaraprayoge tu na dīrghaḥ, `nare saṃjñāyā'mityataḥ saṃjñāgrāhaṇāpakarṣāt. nanu rāṭśabdasya kṛtacatrvasya nirdeśājjaśtve sati dīrgho na syādityata āha–rāḍiti avivakṣitamiti. vyākhyānāditi bhāvaḥ. vi\ufffdāārāṭ vi\ufffdāārāḍiti. `vraśce'ti ṣatvam. jaśtvacartve. catrvanirdeśasya padāntopalakṣaṇatvājjaśtvapakṣe'pi dīrghaḥ dyapi traipādikaṃ `vraśce'ti ṣatvaṃ `coḥ ku'riti kutvātparam, tathāpi cavargāntavraścādiviṣaye ṣatvamapavādatvānnāsiddham, `apavādo vacanaprāmāṇyāt' iti vi\ufffdārājāviti. apadāntatvānna dīrgha iti bhāvaḥ. `bhrasja pāke'kvip. `grāhijyā' iti saṃprasāraṇaṃ rephasya ṛkāraḥ. `saṃprasāraṇācce'ti pūrvarūpam. bhṛsjśabdaḥ. tataḥ subutpattiḥ.

vi�āsya vasurāṭoḥ , 6.3.127 tasya viśeṣamāha--vi()āsya vasu. "ḍhralope" ityato "dīrgha ityanuvartate. tadāha--vi()āśabdasyeti. vi()āvasviti. "vasugrrahe'gnau yok()treṃ'śau vasu toye dhane maṇau" iti kośaḥ. "vi()āāvasu"rityudāharaṇaṃ prāsaṅgikam. "ādityāvi()āvasavaḥ" ityamaraprayoge tu na dīrghaḥ, "nare saṃjñāyā"mityataḥ saṃjñāgrāhaṇāpakarṣāt. nanu rāṭśabdasya kṛtacatrvasya nirdeśājjaśtve sati dīrgho na syādityata āha--rāḍiti avivakṣitamiti. vyākhyānāditi bhāvaḥ. vi()āārāṭ vi()āārāḍiti. "vraśce"ti ṣatvam. jaśtvacartve. catrvanirdeśasya padāntopalakṣaṇatvājjaśtvapakṣe'pi dīrghaḥ dyapi traipādikaṃ "vraśce"ti ṣatvaṃ "coḥ ku"riti kutvātparam, tathāpi cavargāntavraścādiviṣaye ṣatvamapavādatvānnāsiddham, "apavādo vacanaprāmāṇyāt" iti vi()ārājāviti. apadāntatvānna dīrgha iti bhāvaḥ. "bhrasja pāke"kvip. "grāhijyā" iti saṃprasāraṇaṃ rephasya ṛkāraḥ. "saṃprasāraṇācce"ti pūrvarūpam. bhṛsjśabdaḥ. tataḥ subutpattiḥ.

vi\ufffdāsya vasu. `ḍh?ralope'ityato'nuvartanādāha—vi\ufffdāśabdasya dārghaḥ syāditi.

vi�āsya vasurāṭoḥ 339, 6.3.127 vi()āsya vasu. "ḍh()ralope"ityato'nuvartanādāha---vi()āśabdasya dārghaḥ syāditi.