Kāśikāvṛttī1:
cīramuttarapadam upamānavāci tatpuruṣe samāse ādyudāttaṃ bhavati. vastraṃ cīram
See More
cīramuttarapadam upamānavāci tatpuruṣe samāse ādyudāttaṃ bhavati. vastraṃ cīram iva
vastracīram. paṭacīram. ambalacīram. upamānam iti kim? paramacīram.
Kāśikāvṛttī2:
cīram upamānam 6.2.127 cīramuttarapadam upamānavāci tatpuruṣe samāse ādyudāttaṃ
See More
cīram upamānam 6.2.127 cīramuttarapadam upamānavāci tatpuruṣe samāse ādyudāttaṃ bhavati. vastraṃ cīram iva vastracīram. paṭacīram. ambalacīram. upamānam iti kim? paramacīram.
Nyāsa2:
cīramupamānam?. , 6.2.126 "susūdāgṛdhibhyaḥ kran()" (da.u.8.42,paṃ.u.2
See More
cīramupamānam?. , 6.2.126 "susūdāgṛdhibhyaḥ kran()" (da.u.8.42,paṃ.u.2.25)[susūdāñgṛdhibyaḥ kran()--da.u.,paṃ.u.] iti vartamāne--"śusicimīnāṃ dīrghaśca" (da.u.8.43,paṃ.u.2.26) iti kranpratyayāntaścīraśabdaḥ, tenādyudāttaḥ. "vastracīram()" iti. pūrvavad()vyāghrāditvāt? samāsaḥ. vaserācchādanārthāt? ṣṭran? vastram(), tenādyudāttam(). "kambalacīram()" iti. "ghṛtādīnāñca" (phi.sū.1.21) iti kambalaśabdo'ntodāttaḥ॥
Bālamanoramā1:
iko'savarṇe. `ika' iti ṣaṣṭhī. `eṅaḥ padāntā'dityataḥ `padāntā'd Sū #91
See More
iko'savarṇe. `ika' iti ṣaṣṭhī. `eṅaḥ padāntā'dityataḥ `padāntā'dityanuvartate.
tacca ṣaṣṭha\ufffdntatayā vipariṇamyate. `acī'ti cānuvartate. tataśca
`padāntasyeko'savarṇe'ci pare hyasvaḥ syā'dityekaṃ vākyam. cakārātprakṛtyāntaḥ
pādamityataḥ prakṛtyetyanukṛṣyate. hyasva iti tatrāpi saṃbadhyate. tataśca `ukto
hyasvaḥ prakṛtyā svabhāvena avatiṣṭhata' iti vākyāntaraṃ sampadyate. phalitamāha–
padāntā ika ityādinā. yadi cakāro na kriyeta, tarhi padāntasya iko'savarṇe'ci pare
hyasvaḥ syādityeva labhyate. tasya hyasvasya prakṛtibhāvo na labhyeta. tataśca cakrī-
atreti sthite īkārasya hyasve sati tasya yaṇādeśe cakryatretyeva syāt. vakri-
atreti hyasvasamuccitaprakṛtibhāvaviśiṣṭaṃ rūpaṃ na syāt. iṣyate tadapi. ataḥ
prakṛtyetyanukarṣaṇārthaścakāra āvaśyaka iti sūtrakārasya hmadayam.
Bālamanoramā2:
iko'savarṇe śākalyasya hyasvaśca 91, 6.2.126 iko'savarṇe. "ika" iti ṣa
See More
iko'savarṇe śākalyasya hyasvaśca 91, 6.2.126 iko'savarṇe. "ika" iti ṣaṣṭhī. "eṅaḥ padāntā"dityataḥ "padāntā"dityanuvartate. tacca ṣaṣṭha()ntatayā vipariṇamyate. "acī"ti cānuvartate. tataśca "padāntasyeko'savarṇe'ci pare hyasvaḥ syā"dityekaṃ vākyam. cakārātprakṛtyāntaḥ pādamityataḥ prakṛtyetyanukṛṣyate. hyasva iti tatrāpi saṃbadhyate. tataśca "ukto hyasvaḥ prakṛtyā svabhāvena avatiṣṭhata" iti vākyāntaraṃ sampadyate. phalitamāha--padāntā ika ityādinā. yadi cakāro na kriyeta, tarhi padāntasya iko'savarṇe'ci pare hyasvaḥ syādityeva labhyate. tasya hyasvasya prakṛtibhāvo na labhyeta. tataśca cakrī-atreti sthite īkārasya hyasve sati tasya yaṇādeśe cakryatretyeva syāt. vakri-atreti hyasvasamuccitaprakṛtibhāvaviśiṣṭaṃ rūpaṃ na syāt. iṣyate tadapi. ataḥ prakṛtyetyanukarṣaṇārthaścakāra āvaśyaka iti sūtrakārasya hmadayam.
1.Source: Arsha Vidya Gurukulam
2.Source: Sanskrit Documents