vyeñityetasya dhātoḥ liṭi parata ākārādeśo na bhavati. saṃvivyāya. savivyayitha. liṭyabhyāsasya ubhayeṣām 6-1-17 iti abhyāsasya samprasāraṇam. ṇali aco ñṇiti 7-2-115 iti vṛddhiḥ.

na vyo liṭi 6.1.46 vyeñityetasya dhātoḥ liṭi parata ākārādeśo na bhavati. saṃvivyāya. savivyayitha. liṭyabhyāsasya ubhayeṣām 6.1.17 iti abhyāsasya samprasāraṇam. ṇali aco ñṇiti 7.2.115 iti vṛddhiḥ.

na vyo liṭi. , 6.1.45 "vyeñ saṃvaraṇe" (dhā.pā.1007). athāliṭīti kasmānna jñāyate, tulyā hi saṃhitā? naitadasti; yadi hrevaṃ syāt(), "liṭi vyaḥ" iti niyama eva kṛtaḥ syāt()--liṭa()evāttvam(), nānyatreti. lakṣyasthityā ca viparītaniyamo bhaviṣyati. dvivacanabahuvacanayoḥ samprasāraṇe pūrvarūpatva ātt()ve ca satyasati vā nāsti viśeṣa ityekavacanāntamudāhmatam(). "saṃvivyayirthaḥ" iti. thali valādilakṣaṇasyeṭaḥ "ekācaḥ" 7.2.10 ityādinā pratiṣedhaḥ. punarapi krādiniyamārthaḥ prāptaḥ, so'pi "acastāsvat? 7.2.61 ityādinā pratiṣiddhaḥ, punaḥ "ṛto bhāradvājasya" 7.2.63 iti niyamādvikalpe prāpte "iḍarttivyayatīnām()" 7.2.66 iti nityaṃ kriyate॥

tatrāha– na vyo liṭi. `vye' ityasya kṛtāttvasya ṣaṣṭha\ufffdntasya `vya' iti nirdeśaḥ. āttvamiti. `ādeca upadeśe' ityata ādityanuvṛtteriti bhāvaḥ. vṛddhiriti. ṇali vye a iti sthite `aco ñṇitī'ti vṛddhirityarthaḥ. tathā ca vyai-a iti sthitam. nanu tatra dvitve `liṭa\ufffdbhyāsasye'tyabhyāse yakārasya saṃprasārame pūrvarūpe uttarakhaṇḍasya āyādeśe `vivyāye'ti rūpaṃ vakṣyati, tadayuktaṃ, saṃprasāraṇātprāk paratvāddhalādiśeṣeṇa yakārasya nivṛttau vakārasya saṃprasāraṇe ukāre sati uvyāyetyāpatterityata āha– paramapīti. ubhayeṣāmiti. `liṭa\ufffdbhyāsasye'ti sūtre `ubhayeṣā'miti grahaṇasāmathryādityarthaḥ. tadevopapādayati–anyatheti. `vacisvapiyajādīnā'mityasya, `grahijyāvayivyadhiviṣṭivicativṛścatipṛcchatibhṛjjatīnā'mityasya ca svaritatvādevātrānuvṛttyaiva siddhe puna`rliṭa\ufffdbhyāsasye'tyatra `ubhayeṣāṃ'grahaṇaṃ punarvidhānārtham. tathā ca vacyādīnāṃ grahrādīnāṃ cābhyāsasya saṃprasāraṇaṃ syālliṭīti dvirvidhānaṃ labdham. tatra dvitīyaṃ vidhānaṃ niyamārtham– `ubhayeṣāmabhyāsasya saṃprasāraṇameva syānnetara'diti. tenābhyāse etatsaṃprasāraṇaviṣaye kāryāntaranivṛttiḥ siddhetyarthaḥ. tathā ca prakṛte'bhyāsayakārasya saṃprāsaraṇe siddhaṃ rūpamāha– vivyatuḥ vivyuriti. `vacisvapī'ti saṃprasāraṇe dvitve yaṇiti bhāvaḥ. thali bhāradvājaniyamādiḍvikalpamāśaṅkyāha–iḍattyartīti. vivyayitheti. akittvādabhyāsasya saṃprasāraṇamiti bhāvaḥ. vivyathuḥ vivya. vivyāya vivyayeti. akittvādabhyāsasya saṃprasāraṇe ṇittvavikalpādvṛddhivikalpa iti bhāvaḥ. vivyiva vivyima. vivye iti. kittvāt `vacisvapī'ti saṃprasāraṇe pūrvarūpe `vī'tyasya dvitve yaṇiti bhāvaḥ. vivyāte vivyire. vivyiṣe vivyāthe [vivyiḍhve] vivyidhve. vivye vivyivahe vivyimahe. vyāteti. tāsi ekārasya āttvam. vyāsyati vyāsyate. vyayatu vyayatām. avyayat avyayata. vyayet vyayeta. vīyāditi. āśīrliṅi sīyuṭi āttvam. avyāsīditi. luṅi sici āttve iṭsakoḥ sijlopaḥ. avyāsiṣṭāmityādi. syata. hveñdhāturaniṭ. ñittvādubhayapadī. śabde ceti. ākāraṇārthaḥ `āgacche'tyādaśabdo'tra vivakṣitaḥ. hvayati hvayate iti. śapi ayādeśaḥ. ṇalādau akiti `liṭa\ufffdbhyāsasye'ti abhyāsasyaiva saṃprasāraṇe prāpte–

na vyo liṭiḥ 247, 6.1.45 tatrāha-- na vyo liṭi. "vye" ityasya kṛtāttvasya ṣaṣṭha()ntasya "vya" iti nirdeśaḥ. āttvamiti. "ādeca upadeśe" ityata ādityanuvṛtteriti bhāvaḥ. vṛddhiriti. ṇali vye a iti sthite "aco ñṇitī"ti vṛddhirityarthaḥ. tathā ca vyai-a iti sthitam. nanu tatra dvitve "liṭa()bhyāsasye"tyabhyāse yakārasya saṃprasārame pūrvarūpe uttarakhaṇḍasya āyādeśe "vivyāye"ti rūpaṃ vakṣyati, tadayuktaṃ, saṃprasāraṇātprāk paratvāddhalādiśeṣeṇa yakārasya nivṛttau vakārasya saṃprasāraṇe ukāre sati uvyāyetyāpatterityata āha-- paramapīti. ubhayeṣāmiti. "liṭa()bhyāsasye"ti sūtre "ubhayeṣā"miti grahaṇasāmathryādityarthaḥ. tadevopapādayati--anyatheti. "vacisvapiyajādīnā"mityasya, "grahijyāvayivyadhiviṣṭivicativṛścatipṛcchatibhṛjjatīnā"mityasya ca svaritatvādevātrānuvṛttyaiva siddhe puna"rliṭa()bhyāsasye"tyatra "ubhayeṣāṃ"grahaṇaṃ punarvidhānārtham. tathā ca vacyādīnāṃ grahrādīnāṃ cābhyāsasya saṃprasāraṇaṃ syālliṭīti dvirvidhānaṃ labdham. tatra dvitīyaṃ vidhānaṃ niyamārtham--"ubhayeṣāmabhyāsasya saṃprasāraṇameva syānnetara"diti. tenābhyāse etatsaṃprasāraṇaviṣaye kāryāntaranivṛttiḥ siddhetyarthaḥ. tathā ca prakṛte'bhyāsayakārasya saṃprāsaraṇe siddhaṃ rūpamāha-- vivyatuḥ vivyuriti. "vacisvapī"ti saṃprasāraṇe dvitve yaṇiti bhāvaḥ. thali bhāradvājaniyamādiḍvikalpamāśaṅkyāha--iḍattyartīti. vivyayitheti. akittvādabhyāsasya saṃprasāraṇamiti bhāvaḥ. vivyathuḥ vivya. vivyāya vivyayeti. akittvādabhyāsasya saṃprasāraṇe ṇittvavikalpādvṛddhivikalpa iti bhāvaḥ. vivyiva vivyima. vivye iti. kittvāt "vacisvapī"ti saṃprasāraṇe pūrvarūpe "vī"tyasya dvitve yaṇiti bhāvaḥ. vivyāte vivyire. vivyiṣe vivyāthe [vivyiḍhve] vivyidhve. vivye vivyivahe vivyimahe. vyāteti. tāsi ekārasya āttvam. vyāsyati vyāsyate. vyayatu vyayatām. avyayat avyayata. vyayet vyayeta. vīyāditi. āśīrliṅi sīyuṭi āttvam. avyāsīditi. luṅi sici āttve iṭsakoḥ sijlopaḥ. avyāsiṣṭāmityādi. syata. hveñdhāturaniṭ. ñittvādubhayapadī. śabde ceti. ākāraṇārthaḥ "āgacche"tyādaśabdo'tra vivakṣitaḥ. hvayati hvayate iti. śapi ayādeśaḥ. ṇalādau akiti "liṭa()bhyāsasye"ti abhyāsasyaiva saṃprasāraṇe prāpte--