Kāśikāvṛttī1: tatiti dvitīyā samarthavibhaktiḥ. vyāpnoti iti pratyayārthaḥ. pariśiṣṭaṃ
prakṛti See More
tatiti dvitīyā samarthavibhaktiḥ. vyāpnoti iti pratyayārthaḥ. pariśiṣṭaṃ
prakṛtiviśeṣaṇam. sarvā'deḥ prātipadikāt pathinaṅga karman patra pātra ityevam
antād dvitīyāsamarthād vyāpnoti ityasminnarthe khaḥ pratyayo bhavati. sarvapathaṃ
vyāpnoti sarvapathīno rathaḥ. sarvāṅgiṇaḥ tāpaḥ. sarvakarmīṇaḥ puruṣaḥ. sarvapatrīṇaḥ
sārathiḥ. sarvapātrīṇaḥ odanaḥ.
Kāśikāvṛttī2: tat sarvā'deḥ pathyaṅgakarmapatrapātraṃ vyāpnoti 5.2.7 tatiti dvitīyā samarthav See More
tat sarvā'deḥ pathyaṅgakarmapatrapātraṃ vyāpnoti 5.2.7 tatiti dvitīyā samarthavibhaktiḥ. vyāpnoti iti pratyayārthaḥ. pariśiṣṭaṃ prakṛtiviśeṣaṇam. sarvā'deḥ prātipadikāt pathinaṅga karman patra pātra ityevam antād dvitīyāsamarthād vyāpnoti ityasminnarthe khaḥ pratyayo bhavati. sarvapathaṃ vyāpnoti sarvapathīno rathaḥ. sarvāṅgiṇaḥ tāpaḥ. sarvakarmīṇaḥ puruṣaḥ. sarvapatrīṇaḥ sārathiḥ. sarvapātrīṇaḥ odanaḥ.
Nyāsa2: tatsarvādeḥ pathyaṅgakarmapattrapātraṃ vyāpnoti. , 5.2.7 atha sūtra dvitīyāntapr See More
tatsarvādeḥ pathyaṅgakarmapattrapātraṃ vyāpnoti. , 5.2.7 atha sūtra dvitīyāntaprakṛtyuccāraṇaṃ kimartham()? taditi dvitīyāsāmathryāt? pratyayo yathā syāt(). atha vā--pathyaṅgakarmapattrapātramiti naiveyaṃ dvitīyā, na hi vyāpnotikriyayā pathyādayaḥ sambadhyante, kiṃ tarhi? sarvādi. tasmāt? tasyaiva karmatvam(), na pathyādīnāṃ tadavayavānām(). tat? kutaḥ? na sā dvitīyā, subvyatyayena pañcamyāḥ sthāne prathamā tveṣā. tasmāt? samāhāradvandvasya napuṃsakaliṅgatvāt? "ato'm()" 2.4.83 ityabhbhāvaḥ kṛtaḥ. "pariśiṣṭam()" iti. "sarvādeḥ pathyaṅgakarmapattrapātram()" ityetacca. sarvādeḥ prātipadikasya pathyādayaścādau na bhavanti. tataḥ sāmathryāt? tadantavidhirvijñāyata ityāha--"pathyaṅgakarmapattrapātrāntāt()" iti. "sarvapathīnaḥ" iti. sarvaścāsau panthāśceti "pūrvakāla" 2.1.48 ityādinā samāsaḥ, "ṛkpūrabdhūḥpathāmānakṣe" 5.4.74 ityakāraḥ samāsāntastadataḥ. nanu ca samāsānte kṛte pathyantameva na bhavati? yadatra pathyantaṃ tadāśrayo vidharirbhavatītyadoṣaḥ. nanu ca vyavadhānānna prāpnoti? antagrahaṇāt? samāsāntāḥ samāsagrahaṇena gṛhranta iti nāsti vyavadhānam()॥
Bālamanoramā1: tatsarvādeḥ. pathin, aṅga, karman, patra, pātra-eṣāṃ
samāhāradvandāvātpañcamyar Sū #1785 See More
tatsarvādeḥ. pathin, aṅga, karman, patra, pātra-eṣāṃ
samāhāradvandāvātpañcamyarthe dvitīyā. prātipadikaviśeṣaṇatvāttadantavidhiḥ.
`grahaṇavatā prātipadikena tadantavidhirnāstī'ti niṣedhastu na, kevalānāmeṣāṃ
sarvāditvasyā'saṃbhavāt. `ta'diti tu dvitīyāntaṃ vyāpnotītyatrānveti. tataśca
tadvyāpnotītyarthe sarvaśabdapūrvapadakebhyaḥ prātipadikebhyo dvitāyāntebhyaḥ
pathyaṅgakarmapatrapātrāntebhyaḥ khaḥ syādityarthaḥ phalati. tadāha–sarvāderityādinā.
sarvapathāniti. `ṛkpū'riti samāsāntāḥ. āprapadam.
`āprapada'mityavyayībhāvāddvitīyāntātprāpnotītyarthe khaḥ syādityarthaḥ.
padasyāgraṃ prapadamiti. `pādāgraṃ prapada'mityamaraḥ.
Bālamanoramā2: tatsarvādeḥ pathyaṅkarmapatrapātraṃ vyāpnoti 1785, 5.2.7 tatsarvādeḥ. pathin, aṅ See More
tatsarvādeḥ pathyaṅkarmapatrapātraṃ vyāpnoti 1785, 5.2.7 tatsarvādeḥ. pathin, aṅga, karman, patra, pātra-eṣāṃ samāhāradvandāvātpañcamyarthe dvitīyā. prātipadikaviśeṣaṇatvāttadantavidhiḥ. "grahaṇavatā prātipadikena tadantavidhirnāstī"ti niṣedhastu na, kevalānāmeṣāṃ sarvāditvasyā'saṃbhavāt. "ta"diti tu dvitīyāntaṃ vyāpnotītyatrānveti. tataśca tadvyāpnotītyarthe sarvaśabdapūrvapadakebhyaḥ prātipadikebhyo dvitāyāntebhyaḥ pathyaṅgakarmapatrapātrāntebhyaḥ khaḥ syādityarthaḥ phalati. tadāha--sarvāderityādinā. sarvapathāniti. "ṛkpū"riti samāsāntāḥ. āprapadam. "āprapada"mityavyayībhāvāddvitīyāntātprāpnotītyarthe khaḥ syādityarthaḥ. padasyāgraṃ prapadamiti. "pādāgraṃ prapada"mityamaraḥ.
Tattvabodhinī1: tatsarvādeḥ. `ta'diti dvitīyā samarthavibhaktiḥ. vyāpnotīti pratyayārthaḥ. Sū #1376 See More
tatsarvādeḥ. `ta'diti dvitīyā samarthavibhaktiḥ. vyāpnotīti pratyayārthaḥ.
pariśiṣṭaṃ prakṛtiviśeṣaṇam. tatra kevalānāṃ pathyādīnāṃ
sarvāditvā'saṃbhavātprātipadikairapi taistadantavidhiḥ. tadāha—-pathyādyantāditi.
pathyaṅgakarmapatrapātrāntātprātipadikādityarthaḥ. sarvapathīni iti. `pūrvakālaike'ti
samāsaḥ. `ṛkpī'riti samāsāntaḥ. tasya pathyantasamāsagrahaṇena grahaṇādbhavati
khapratyaya.
Tattvabodhinī2: tatsarvādeḥ pathyaṅgakarmapatrapātraṃ vyāpnoti 1376, 5.2.7 tatsarvādeḥ. "ta See More
tatsarvādeḥ pathyaṅgakarmapatrapātraṃ vyāpnoti 1376, 5.2.7 tatsarvādeḥ. "ta"diti dvitīyā samarthavibhaktiḥ. vyāpnotīti pratyayārthaḥ. pariśiṣṭaṃ prakṛtiviśeṣaṇam. tatra kevalānāṃ pathyādīnāṃ sarvāditvā'saṃbhavātprātipadikairapi taistadantavidhiḥ. tadāha----pathyādyantāditi. pathyaṅgakarmapatrapātrāntātprātipadikādityarthaḥ. sarvapathīni iti. "pūrvakālaike"ti samāsaḥ. "ṛkpī"riti samāsāntaḥ. tasya pathyantasamāsagrahaṇena grahaṇādbhavati khapratyaya.
1.Source: Arsha Vidya Gurukulam
2.Source: Sanskrit Documents