Kāśikāvṛttī1:
cittavati pratyayārthe 'bhidheye varṣaśabdāntād dvigor nirvṛttādiṣvartheṣu
utpan
See More
cittavati pratyayārthe 'bhidheye varṣaśabdāntād dvigor nirvṛttādiṣvartheṣu
utpannasya pratyayasya nityaṃ lug bhavati. pūrveṇa vikalpe prāpte vacanam.
dvivarṣo dārakaḥ. cittavati iti kim? dvivarṣīṇo vyādhiḥ.
Kāśikāvṛttī2:
cittavati nityam 5.1.89 cittavati pratyayārthe 'bhidheye varṣaśabdāntād dvigor
See More
cittavati nityam 5.1.89 cittavati pratyayārthe 'bhidheye varṣaśabdāntād dvigor nirvṛttādiṣvartheṣu utpannasya pratyayasya nityaṃ lug bhavati. pūrveṇa vikalpe prāpte vacanam. dvivarṣo dārakaḥ. cittavati iti kim? dvivarṣīṇo vyādhiḥ.
Nyāsa2:
cittavati nityam?. , 5.1.88 yadi cittavati pratyayārthe nityaṃ lugbhavati, "
See More
cittavati nityam?. , 5.1.88 yadi cittavati pratyayārthe nityaṃ lugbhavati, "varṣasyābhaviṣyati" 7.3.16 ityatra yadvakṣyati--"dve varṣe adhīṣṭo bhṛto vā karma kariṣyatoti dvivārṣiko manuṣyaḥ" ita, tadvirudhyate; na hi nitye lukyadhīṣṭabhṛtayorutpannasya pratyayasya cittavatyabhidheya evaṃ rūpamupapadyate? naiṣa doṣaḥ; bhūta evāsyotpannasya pratyayasya cittavati nityaṃ lugiṣyate, na sarvatra. kuta etat()? nityagrahaṇāt(). iha nityagrahaṇamanarthakameva. ārambhasāmathryādeva nityo lugbhaviṣyatīti kiṃ niyamagrahaṇena? tat? kriyate viśiṣṭe'rthe nityo lugyathā syādityevamartham(). sa punarviśiṣṭo bhūta eva॥
Bālamanoramā1:
cittavati nityaṃ. pratyayasyeti. khasya ṭhañaścetyarthaḥ. dārakaḥ. bālakaḥ. Sū #1732
Bālamanoramā2:
cittavati nityam 1732, 5.1.88 cittavati nityaṃ. pratyayasyeti. khasya ṭhañaścety
See More
cittavati nityam 1732, 5.1.88 cittavati nityaṃ. pratyayasyeti. khasya ṭhañaścetyarthaḥ. dārakaḥ. bālakaḥ.
Tattvabodhinī1:
dāraka iti.bālakaḥ. `parijayye'tyasya vivaraṇaṃ `jetuṃ śakyaḥ39;iti. `k Sū #1338
See More
dāraka iti.bālakaḥ. `parijayye'tyasya vivaraṇaṃ `jetuṃ śakyaḥ'iti. `kṣayyajayyau
śakyārthe'ityayādeśaḥ.
mahānāmnyonāmeti.tathā cā'bhāṣitapuṃskatvātpuṃvadbhāvo neti bhāvaḥ.
haradattistviti. yaugiko'yaṃ, na tu rūḍha iti manyate. māhānāmika iti. puṃvadbhāve kṛte
`nastaddhite iti ṭilopaḥ.
caturmāsāditi. māsaśabdasya kālavācitvātkālādhikāre vārtikārambhaḥ. na ca viśiṣṭasya
kālavācitvā'bhāvādiha saṅgatidurnirūpeti śaṅkyaṃ, `prāgvateḥ saṃra?khyāpūrvapadānāṃ
tadantagrahaṇa'mityabhyupagamādastyeva saṅgatiriti.\r\naṇsaṃjñāyām. aṇsaṃjñāyāmiti.
`tatra bhavaḥ' ityanenaiva siddhe punaraṇvidhiḥ `dvigorluganapatye'iti laṅbā
bhūdityetadarthamidamatrārabdham. evaṃ cāsmin vārtike
`caturmāsā'dityasyānuvṛttaye pūrvavārtikamatraivārabdhamityapi jñeyam.
cāturmāsīti. kasya saṃjñetyākāṅkṣāyāmāha—āṣāḍhīti. āṣāḍhānakṣatrayuktā
paurṇamāsītyarthaḥ.
Tattvabodhinī2:
cittavati nityam 1338, 5.1.88 dāraka iti.bālakaḥ. "parijayye"tyasya vi
See More
cittavati nityam 1338, 5.1.88 dāraka iti.bālakaḥ. "parijayye"tyasya vivaraṇaṃ "jetuṃ śakyaḥ"iti. "kṣayyajayyau śakyārthe"ityayādeśaḥ. mahānāmnyādibhyaḥ ṣaṣṭha()ntebhya upasaṅkhyānam. mahānāmnyonāmeti.tathā cā'bhāṣitapuṃskatvātpuṃvadbhāvo neti bhāvaḥ. haradattistviti. yaugiko'yaṃ, na tu rūḍha iti manyate. māhānāmika iti. puṃvadbhāve kṛte "nastaddhite iti ṭilopaḥ.caturmāsāṇṇyo jñe tatra bhava ityarthe. caturmāsāditi. māsaśabdasya kālavācitvātkālādhikāre vārtikārambhaḥ. na ca viśiṣṭasya kālavācitvā'bhāvādiha saṅgatidurnirūpeti śaṅkyaṃ, "prāgvateḥ saṃra()khyāpūrvapadānāṃ tadantagrahaṇa"mityabhyupagamādastyeva saṅgatiriti.aṇsaṃjñāyām. aṇsaṃjñāyāmiti. "tatra bhavaḥ" ityanenaiva siddhe punaraṇvidhiḥ "dvigorluganapatye"iti laṅbā bhūdityetadarthamidamatrārabdham. evaṃ cāsmin vārtike "caturmāsā"dityasyānuvṛttaye pūrvavārtikamatraivārabdhamityapi jñeyam. cāturmāsīti. kasya saṃjñetyākāṅkṣāyāmāha---āṣāḍhīti. āṣāḍhānakṣatrayuktā paurṇamāsītyarthaḥ.
1.Source: Arsha Vidya Gurukulam
2.Source: Sanskrit Documents