Kāśikāvṛttī1:
vyavahitāśca gatyupasargasaṃjñakāḥ chandasi dṛśyante ā mandrairindra haribhiryāh
See More
vyavahitāśca gatyupasargasaṃjñakāḥ chandasi dṛśyante ā mandrairindra haribhiryāhi
mayūraromabhiḥ. ā yāhi.
Kāśikāvṛttī2:
karmapravacanīyāḥ 1.4.83 karmapravacanīyāḥ ityadhikāro viditavyaḥ. yānita ūrdhv
See More
karmapravacanīyāḥ 1.4.83 karmapravacanīyāḥ ityadhikāro viditavyaḥ. yānita ūrdhvam anukramiṣyāmaḥ karmapravacanīya. saṃjñāste veditavyāḥ adhirīśvare iti yāvad vakṣyati. karmapravacanīyapradeśāḥ karmapravacanīyayukte dvitīyā 2.3.8 ityevam ādayaḥ.
Nyāsa2:
karmapravacanīyāḥ. , 1.4.82 "karmapravacīyāḥ" iti vakṣyamāṇānāṃ saṃjñi
See More
karmapravacanīyāḥ. , 1.4.82 "karmapravacīyāḥ" iti vakṣyamāṇānāṃ saṃjñināṃ bahutvādbahuvacanena nirdeśaḥ. mahatyāḥ saṃjñāyāḥ karaṇasyaitatprayojanamanvarthasaṃjñā yathā vijñāyeta-- karma proktavantaḥ karmapravacīyā iti. bhūte "kṛtyalyuṭo bahulam" 3.3.113 iti katrtaryanīyar. karmaśabdaḥ kriyāvacanaḥ. ke ca karma proktavantaḥ? ye samprati kriyāṃ na tvāhuḥ. tadevamanvarthasaṃjñākaraṇadvāreṇa ye kriyāṃ dyotitavantaḥ, na tu proktavantaḥ? yeta samprati kriyāṃ na tvāhuḥ. tadevamanvarthasaṃjñākaraṇadvāreṇa ye kriyāṃ dyotitavantaḥ, na tu samprati dyotayanti, te karmapravacanīyasaṃjñā bhavantītyuktaṃ bhavati. yadi sampratati na kriyāṃ dyotayanti, kintarhi? sambandhaviśeṣam. yathā śākalyasya saṃhitāmanuprāvarṣakhadityatra hi niśamanakriyayā saṃhitāpravarṣaṇayoryaḥ sambandha upajanito hetuhetumadbhāvalakṣaṇaḥ, tamanuśabdo dyotayati. karmapravacanīyasaṃjñāyāṃ satyām "karmapravacanīyayukte dvitīyā" 2.3.8 iti dvitīyā bhavati॥
Bālamanoramā2:
karmapravacanīyāḥ 538, 1.4.82 karmapravacanīyāḥ. ityadhikṛtyeti. "prāgrīsva
See More
karmapravacanīyāḥ 538, 1.4.82 karmapravacanīyāḥ. ityadhikṛtyeti. "prāgrīsvarānnipātāḥ" iti paryantamiti bodhyam.
Tattvabodhinī2:
karmapravacanīyaḥ 484, 1.4.82 karmapravacanīyāḥ. ityadhikṛtyeti. rū()ārātprāgiti
See More
karmapravacanīyaḥ 484, 1.4.82 karmapravacanīyāḥ. ityadhikṛtyeti. rū()ārātprāgiti bodhyam. gurusaṃjñākaraṇamanvarthatvāya. karma kriyāṃ proktavantaḥ karmapravacanīyāḥ. bāhulakādbhūte kartaryanīyar. tena saṃprati kriyāṃ na dyotayantīti labhyate. tathā ca hariḥ--"kriyāyā dyotako nā'yaṃ sambankhasya na vācakaḥ. nāpi kriyāpadākṣepī, sambandhasya tu bhedakaḥ"iti. tathāhi "japamanu prāvarṣa"dityatra anunā na kriyāviśeṣo dyotyate, "anubhūyate sukha"mityadau yathā. nāpi ṣaṣṭha()eva sambandha ucyate, dvitīyayaivo tasyoktatvāt. nāpi "prādeśaṃ viparilikhati"vimāya parilikhatītyatra viśabdena mānakriyeva kriyāntaramākṣipyate, kārakavibhaktiprasaṅgāt. kiṃ tu japasambandhi varṣaṇamiti dvitīyayāvagataḥ sambandho lakṣyalakṣaṇabhāva evetyavagamātsambandha evānunā viśeṣe'vasthāpyate. kvicittu kriyāgataviśeṣadyotake'pi iyaṃ saṃjñā vacanātpravartate. "suḥpūjāyām"tiratikramaṇe ca "iti yathā. uktasaṃjña iti. karmapravacanīyasaṃjña ityarthaḥ.
1.Source: Arsha Vidya Gurukulam
2.Source: Sanskrit Documents