Kāśikāvṛttī1:
antaḥśabdo 'parigrahe 'rthe gatisaṃjño bhavati. parigrahaḥ svīkaraṇam. tadabhāve
See More
antaḥśabdo 'parigrahe 'rthe gatisaṃjño bhavati. parigrahaḥ svīkaraṇam. tadabhāve gatisaṃjñā
vidhīyate. antarhatya. antarhatam. yadantarhanti. aparigrahe iti kim? antarhatvā
bhūṣikām śyeno gataḥ. parigṛhya gataḥ ityarthaḥ. antaḥśabdasya aṅkividhiṇatveṣu
upasargasaṃjñā vaktavyā. antardhā. antardhiḥ. antarṇayati.
Kāśikāvṛttī2:
kaṇemanasī śraddhāpratīghāte 1.4.66 kaṇeśabdo manasśabdaśca śraddhāpratīghāte g
See More
kaṇemanasī śraddhāpratīghāte 1.4.66 kaṇeśabdo manasśabdaśca śraddhāpratīghāte gatisaṃjñau bhavataḥ. kaṇehatya payaḥ pibati. manohatya payaḥ pibati. tāvat pibati yāvadasya abhilāśo nivṛttaḥ. śraddhā pratihatā ityarthaḥ. śraddhāpratīghāte iti kim? kaṇe hatvā gataḥ. mano hatvā gataḥ.
Nyāsa2:
kaṇemanasī śraddhāpratīghāte , 1.4.65 kaṇeśabdaḥ saptamyantapratirūpako nipātaḥ.
See More
kaṇemanasī śraddhāpratīghāte , 1.4.65 kaṇeśabdaḥ saptamyantapratirūpako nipātaḥ. na cehābhilāṣātiśaye vatrtamāno gṛhrate. tasya hi śraddhāpratīghāta ityupādhiḥ sambhavati. manaḥśabdo'pi tatsāhacaryādabhilāṣavṛttireva vijñāyate.
"kaṇe" hatvā, mano hatvā" iti. atra kaṇeśabdaḥ sūkṣme taṇ()ḍulāvayave vatrtate'dhikaraṇabhūte, manaśśabdaścetasi॥
Bālamanoramā1:
antarapari. aparigrahe vartamānamantarityavyayaṃ gatisaṃjñakaṃ syādityarthaḥ. h Sū #756
See More
antarapari. aparigrahe vartamānamantarityavyayaṃ gatisaṃjñakaṃ syādityarthaḥ. hataṃ
parigṛhreti. hatvā gamanaṃ hatamaparigṛhra parigṛhra vā bhavati. tatra ādyamudāharaṇaṃ,
dvitīyaṃ pratyudāharaṇamityarthaḥ. aparigraha iti prayogopādhireva, na tu
vācyakoṭipraviṣṭam.
Bālamanoramā2:
kaṇemanasī śraddhāpratīghāte 757, 1.4.65 kaṇemanasī. kaṇeśabdo manaśśabdaśca śra
See More
kaṇemanasī śraddhāpratīghāte 757, 1.4.65 kaṇemanasī. kaṇeśabdo manaśśabdaśca śraddhāpratīghāte gatisaṃjñakau staḥ. atyantābhilāṣaḥ=śraddhā, tasyā nivṛttiḥ=pratīdhātaḥ. kaṇehatyeti. gatisamāse ktvo lyap. manohatyeti. "payaḥ pibatī"tyanuṣajyate. nanu samāse kṛte "kaṇe" iti saptamyāḥ kathaṃ na lugityata āha--kaṇeśabda iti. nanu śraddhāpratīghātasya kathamihāvagatiḥ, śraddhāvācakaśabdā'bhāvāt. manaso ghāte sati kathaṃ vā payaḥpānamityata āha--abhilāṣātiśaye iti. "kaṇeśabda" ityanuṣajyate. "parāvarayoge ce"ti sūtreṇa ktvā. abhilāṣanivṛttiparyantaṃ payaḥ pibatītyarthaḥ. śraddhāpratīghāte kim? kaṇe hatvā gataḥ. sūkṣmastaṇḍulāvayavaḥ kaṇaḥ, tadviṣaye hatvā gata ityarthaḥ. mano hatvā gataḥ. viṣapānādau manaḥ pravṛtiṃ()ta prativadhya gata ityarthaḥ.
Tattvabodhinī1:
hataṃ parigṛhrati. hatvā gamanaṃ dvidhā, hataṃ tyactvā parigṛhra ceti.
ādyamudā Sū #667
See More
hataṃ parigṛhrati. hatvā gamanaṃ dvidhā, hataṃ tyactvā parigṛhra ceti.
ādyamudāharaṇaṃ, dvitīyaṃ tu pratyudāharaṇam.`aparigrahe'iti ca prayogopādhiḥ, natu
vācyakoṭiniviṣṭamiti bhāvaḥ.
Tattvabodhinī2:
kaṇemanasī śraddhāpratīghāte 668, 1.4.65 kaṇehetyeti. atyantamabhilaṣya tannivṛt
See More
kaṇemanasī śraddhāpratīghāte 668, 1.4.65 kaṇehetyeti. atyantamabhilaṣya tannivṛttiparyantaṃ pibatītyarthaḥ. tathā ca śraddhāyā apagamāttatpratīghāto gamyate. pratyudāharaṇaṃ tu kaṇe hatvā gataḥ. sūkṣmastaṇḍulāvayavaḥ kaṇaḥ. tasmin hatvetyarthaḥ.
1.Source: Arsha Vidya Gurukulam
2.Source: Sanskrit Documents