Kāśikāvṛttī1: 
akartrabhiprāyārtham idam. kartrabhiprāye hi anupasargāj jñaḥ 1-3-76 iti
vakṣyat 
See More
akartrabhiprāyārtham idam. kartrabhiprāye hi anupasargāj jñaḥ 1-3-76 iti
vakṣyati. jānāterakarmakādakarmakakriyāvacanādātmanepadaṃ bhavati. sarpiśo jānīte. madhuno
jānīte. kathaṃ ca ayam akarmakaḥ? na atra sarpirādi jñeyatvena vivakṣitam. kiṃ tarhi?
jñānapūrvikāyāṃ pravṛttau karaṇatvena. tathā ca jño 'vidarthasya karaṇe 2-3-51 iti
ṣaṣṭhī vidhīyate sarpiṣo jānīte, madhuno jānīte. sarpiśā upāyena pravartate ityarthaḥ.
akarmakātiti kim? svareṇa putraṃ jānāti.
Kāśikāvṛttī2: akarmakāc ca 1.3.45 akartrabhiprāyārtham idam. kartrabhiprāye hi anupasargāj jñ See More
akarmakāc ca 1.3.45 akartrabhiprāyārtham idam. kartrabhiprāye hi anupasargāj jñaḥ 1.3.76 iti vakṣyati. jānāterakarmakādakarmakakriyāvacanādātmanepadaṃ bhavati. sarpiśo jānīte. madhuno jānīte. kathaṃ ca ayam akarmakaḥ? na atra sarpirādi jñeyatvena vivakṣitam. kiṃ tarhi? jñānapūrvikāyāṃ pravṛttau karaṇatvena. tathā ca jño 'vidarthasya karaṇe 2.3.51 iti ṣaṣṭhī vidhīyate sarpiṣo jānīte, madhuno jānīte. sarpiśā upāyena pravartate ityarthaḥ. akarmakātiti kim? svareṇa putraṃ jānāti.
Nyāsa2: akarmakācca. , 1.3.45 "kathañcāyamakarmakaḥ" iti. evaṃ manyate-- sarpi See More
akarmakācca. , 1.3.45 "kathañcāyamakarmakaḥ" iti. evaṃ manyate-- sarpirādi jñeyatvena vivakṣitaṃ karma, atastena karmaṇā sakarmaka evāyamityabhiprāyaḥ. "katham" iti. na kathañcidityarthaḥ. tathā cetyādinā "nātra sarpirādi karmatvena, api tu karaṇatvena vivakṣitam ityatra yuktimāha-- "sarpiṣopāyena" ityādi. yasya sarpiḥṣvabhiṣvaṅago vinā tena bhujikriyāyāmabhilāṣo na bhavati tasya bhojane pravṛtiṃ()ta prati sarpirupāyabhāvaṃ pratipadyata iti tenopāyena sa pravartata iti.
"akarmakāditi kim" iti. "nātra sarpirādi jñeyatvena vivakṣitam. kiṃ tarhi? karaṇatvena" iti brāuvatā vṛttikṛtā sākṣācchabdopāttena karaṇena sakaraṇādātmanepadaṃ bhavatītyuktaṃ bhavati. evañca sakaraṇādityevaṃ vācyam, kimakarmakagrahaṇeneti bhāvaḥ. evamucyamāne karaṇayuktāt sakarmakādapi syāditi darśayitumāha--- "svareṇa putraṃ jānāti" iti॥
Laghusiddhāntakaumudī1: sarpiṣo jānīte. sarpiṣopāyena pravartata ityarthaḥ.. Sū #741
Laghusiddhāntakaumudī2: akarmakācca 741, 1.3.45 sarpiṣo jānīte. sarpiṣopāyena pravartata ityarthaḥ॥
Bālamanoramā1: akarmakācca. `jña ātmanepadaṭamiti śeṣaḥ. sarpiṣo jānīte iti. atra jñādhātuḥ
pr Sū #542 See More
akarmakācca. `jña ātmanepadaṭamiti śeṣaḥ. sarpiṣo jānīte iti. atra jñādhātuḥ
pravṛttau vartate. `jño'vidarthasya karaṇe' iti tṛtīyārthe ṣaṣṭhī. tadāha-
- sarpiṣopāyena pravartate iti. `anupasargājjñaḥ' iti vakṣyamāṇenaiva siddhe
sopasargārthamidam. sarpiṣo'nujānīte.
Bālamanoramā2: akarmakācca 542, 1.3.45 akarmakācca. "jña ātmanepadaṭamiti śeṣaḥ. sarpiṣo j See More
akarmakācca 542, 1.3.45 akarmakācca. "jña ātmanepadaṭamiti śeṣaḥ. sarpiṣo jānīte iti. atra jñādhātuḥ pravṛttau vartate. "jño'vidarthasya karaṇe" iti tṛtīyārthe ṣaṣṭhī. tadāha-- sarpiṣopāyena pravartate iti. "anupasargājjñaḥ" iti vakṣyamāṇenaiva siddhe sopasargārthamidam. sarpiṣo'nujānīte.
Tattvabodhinī1: akarmakācca. `anupasargājjñaḥ' ityanenaiva siddhe `sarpiṣo'nujānīte'
Sū #456 See More
akarmakācca. `anupasargājjñaḥ' ityanenaiva siddhe `sarpiṣo'nujānīte'
ityādisopasargārthamidaṃ sūtram.
Tattvabodhinī2: akarmakācca 456, 1.3.45 akarmakācca. "anupasargājjñaḥ" ityanenaiva sid See More
akarmakācca 456, 1.3.45 akarmakācca. "anupasargājjñaḥ" ityanenaiva siddhe "sarpiṣo'nujānīte" ityādisopasargārthamidaṃ sūtram.
1.Source: Arsha Vidya Gurukulam
2.Source: Sanskrit Documents
 1.3.45.jpg)
