Kāśikāvṛttī1:
cakāro dvayoḥ ityanukarṣaṇārthaḥ. phalgunyor dvayoḥ proṣṭhapadayośca dvayor
nakṣ
See More
cakāro dvayoḥ ityanukarṣaṇārthaḥ. phalgunyor dvayoḥ proṣṭhapadayośca dvayor
nakṣatrayor bahuvacanam anyatarasyāṃ bhavati. kadā pūrve phalgunyau, kadā pūrvāḥ
phalgunyaḥ. kadā pūrve proṣṭhapade, kadā pūrvāḥ proṣṭhapadāḥ. nakṣatre iti kim?
palgunyau maṇavike.
Kāśikāvṛttī2:
phalgunīproṣṭhapadānāṃ ca nakṣatre 1.2.60 cakāro dvayoḥ ityanukarṣaṇārthaḥ. pha
See More
phalgunīproṣṭhapadānāṃ ca nakṣatre 1.2.60 cakāro dvayoḥ ityanukarṣaṇārthaḥ. phalgunyor dvayoḥ proṣṭhapadayośca dvayor nakṣatrayor bahuvacanam anyatarasyāṃ bhavati. kadā pūrve phalgunyau, kadā pūrvāḥ phalgunyaḥ. kadā pūrve proṣṭhapade, kadā pūrvāḥ proṣṭhapadāḥ. nakṣatre iti kim? palgunyau maṇavike.
Nyāsa2:
phalgunīproṣṭhapadānāñca nakṣatre. , 1.2.60 "cakāro dvayoranukarṣanārthaḥ&q
See More
phalgunīproṣṭhapadānāñca nakṣatre. , 1.2.60 "cakāro dvayoranukarṣanārthaḥ" iti. nanu ca phalgunyau nakṣatre dve eva, tathā proṣṭhapade api dve; atrānayorditvādvitva eva bahuvacanaṃ bhaviṣyati, tat kiṃ cakāreṇa dvayorityanukarṣaṇārthena? evaṃ tahrretajjñāpayati-- nakṣatragrahaṇaṃ jyotiṣa upalakṣaṇārthamiti. tenaitadapi siddhaṃ bhavati-- uditāḥ pūrvāḥ phalguṇyaḥ, udite pūrve phalgunyāviti. yadi nakṣatragrahaṇaṃ jyotiṣa upalakṣaṇārthamiti na jñāpyate, tadiha tu na syāt, yato jyotiṣāmāvasthikī nakṣatratā candramasā yoge sati bhavati, nānyadā; anyadā tu jyotiṣṭvameva. na ca nakṣatrābhidhāyinaḥ "uditāḥ pūrvāḥ phalgunyaḥ" ityatra phalgunīśabdasya prayogaḥ, kiṃ tarhi? jyotirmātrābhidhāyina iti. atra jyotiṣṭvameksayāpyastīti tannivṛtyarthaṃ dvayorityanukarṣaṇārthaṃ cakārakaraṇaṃ yuktam. yadi punajryotiṣa
upalakṣaṇārthaṃ nakṣatragrahaṇaṃ na syāt, tadā kva syāt? tadehaiva syāt-- adya pūrvāḥ phalgunyaḥ, adya pūrve phalgunyāviti. asti hratra phalgunyornakṣatratā, candramasā yuktatvāt. tathā ha-- "nakṣatreṇa yuktaḥ kālaḥ" 4.2.3 ityaṇ bhavati. śravaṇaṃ tasya na bhavati; "lubaviśeṣe" 4.2.4 iti luptatvāt.
"phalgunyau māṇavike" iti. phalgunyorjāte iti. "phalgunyāṣāḍhābhyāṃ ṭānau" (vā.451) ityupasaṃkhyānāṭṭapratyayaḥ. "ṭiḍ()ḍhāṇañ" 4.1.15 iti ṅīp॥
Bālamanoramā1:
phalgunī. `nakṣatre' iti prathamādvivacanam. nakṣatre yadyabhidhīyate itya Sū #809
See More
phalgunī. `nakṣatre' iti prathamādvivacanam. nakṣatre yadyabhidhīyate ityarthaḥ. cena
dvayorityanukarṣaḥ. tadāha–dvitve iti. pūrvaṃ proṣṭhapade iti. strītvādauṅaḥ
śībhāvaḥ. `proṣṭhapadā bhādrapadā striyā'mityamaraḥ. phalgunyau māṇavike iti.
phalgunīnakṣatrayuktakāle jāte ityarthaḥ. `nakṣatreṇa yuktaḥ' ityaṇ. `lubaviśeṣe'
iti lup. tato jātārthe `phalgunyaṣāḍhābhyāṃ ṭā'nau' iti ṭaḥ. ṭittvānṅīp.
Bālamanoramā2:
phalgunīproṣṭhapadānāṃ ca nakṣatre 809, 1.2.60 phalgunī. "nakṣatre" it
See More
phalgunīproṣṭhapadānāṃ ca nakṣatre 809, 1.2.60 phalgunī. "nakṣatre" iti prathamādvivacanam. nakṣatre yadyabhidhīyate ityarthaḥ. cena dvayorityanukarṣaḥ. tadāha--dvitve iti. pūrvaṃ proṣṭhapade iti. strītvādauṅaḥ śībhāvaḥ. "proṣṭhapadā bhādrapadā striyā"mityamaraḥ. phalgunyau māṇavike iti. phalgunīnakṣatrayuktakāle jāte ityarthaḥ. "nakṣatreṇa yuktaḥ" ityaṇ. "lubaviśeṣe" iti lup. tato jātārthe "phalgunyaṣāḍhābhyāṃ ṭā'nau" iti ṭaḥ. ṭittvānṅīp.
Tattvabodhinī1:
phalgunīproṣṭhapadānāṃ ca. cakāreṇa dvayoranukarṣaṇādāha–dvitva iti. phalgunyau Sū #710
See More
phalgunīproṣṭhapadānāṃ ca. cakāreṇa dvayoranukarṣaṇādāha–dvitva iti. phalgunyau
māṇavike iti. phalgunīśabdāt `nakṣatreṇa yuktaḥ kālaḥ ' ityaṇ. tasya
`lubaviśeṣe'iti lup. tato jātārthe `phalgunyaṣāḍhābhyāṃ ṭā'nau'iti ṭaḥ.
ṭittvanṅīp. na cāyaṃ gauṇaḥ, yaugikatvāt. tathā ca
gauṇamukhyanyāya'pravṛttyānakṣatragrahaṇamāvaśyakamiti bhāvaḥ.
Tattvabodhinī2:
phalgunīproṣṭhapadānāṃ ca nakṣatre 710, 1.2.60 phalgunīproṣṭhapadānāṃ ca. cakāre
See More
phalgunīproṣṭhapadānāṃ ca nakṣatre 710, 1.2.60 phalgunīproṣṭhapadānāṃ ca. cakāreṇa dvayoranukarṣaṇādāha--dvitva iti. phalgunyau māṇavike iti. phalgunīśabdāt "nakṣatreṇa yuktaḥ kālaḥ " ityaṇ. tasya "lubaviśeṣe"iti lup. tato jātārthe "phalgunyaṣāḍhābhyāṃ ṭā'nau"iti ṭaḥ. ṭittvanṅīp. na cāyaṃ gauṇaḥ, yaugikatvāt. tathā ca gauṇamukhyanyāya'pravṛttyānakṣatragrahaṇamāvaśyakamiti bhāvaḥ.
1.Source: Arsha Vidya Gurukulam
2.Source: Sanskrit Documents