grah ग्रह्

Definition: ग्रह् 9 U. (In Vedic literature ग्रभ्; गृह्णति, जग्राह, अग्र- हीत्, ग्रहीतुम्, गृहीत caus. ग्राहयति; desid. जिवृक्षति) 1 To seize, take, take or catch hold of, lay hold of, catch, grasp; तयोर्जग्रहतुः पादान् राजा राज्ञी च मागधी R.1.57; आलाने गृह्यते हस्ती वाजी वल्गासु गृह्यते Mk.1.5; तं कण्ठे जग्राह K.363. पाणिं गृहीत्वा, चरणं गृहीत्वा &c. -2 To receive, take, accept, exact; प्रजानामेव भूत्यर्थं स ताभ्यो बलिमग्रहीत् R.1.18; Ms.7.124; 9.162. -3 To apprehend, capture, take prisoner. बन्दिग्राहं गृहीत्वा V.1; यांस्तत्र चोरान् गृह्णीयात् Ms.8.34. -4 To arrest, stop, catch; अभ्यासेन तु कौन्तेय वैराग्येण च गृह्यते Bg.6.35. -5 To captivate, attract; महाराजगृहीत- हृदयया मया V.4; हृदये गृह्यते नारी Mk.1.5; माधुर्यमीष्टे हरिणान् ग्रहीतुम् R.18.13. -6 To win over, persuade, induce to one's side; लुब्धमर्थेन गृह्णीयात् Chāṇ.33; Pt.1.69,184. -7 (Hence) To please, gratify, satisfy, propitiate; ग्रहीतुमार्यान् परिचर्यया मुहुर्महानुभावा हि नितान्तमर्थिनः Śi.1.17,33. -8 To affect; seize or possess (as a demon, spirit &c.); as in पिशाचगृहीत, वेतालगृहीत. -9 To assume, take; द्युतिमग्रहीद् ग्रहगणः Śi.9.23; Bk.19.29. -1 To learn, know, recognize, understand; युवतीजनैर्जग्रहे मुनि- प्रभावः Ki.1.8; Pt.1.43. -11 To regard, consider, believe, take for; मयापि मृत्पिण्डबुद्धिना तथैव गृहीतम् Ś.6; परिहासविजल्पितं सखे परमार्थेन न गृह्यतां वचः Ś.2.19; एवं जनो गृह्णाति M.1; Mu.3. -12 To catch or perceive (as by an organ of sense); ज्यानिनादमथ गृह्णती तयोः R.11.15. -13 To master, grasp, comprehend; न्यस्ताक्षरामक्षरभूमि- कायां कार्त्स्न्येन गृह्णाति लिपिं न यावत् R.18.46. -14 To guess, conjecture, infer; नेत्रवक्त्रविकारैश्च गृह्यते$न्तर्गतं मनः Ms.8.26. -15 To utter, mention (as a name); यदि मयान्यस्य नामापि न गृहितम् K.35; न तु नामापि गृह्णीयात् पत्यौ प्रेते परस्य तु Ms.5.157. -16 To buy, purchase; कियता मूल्येनैतत्पुस्तकं गृहीतम् Pt.2; Y.2.169; Ms.8.21. -17 To deprive (one) of, take away from, rob or seize away; यथा रणे प्राणान् बहूनामग्रहीद् द्विषाम् Bk.9.9;15.63. -18 To wear, put on (as clothes &c.); वासांसि जीर्णानि यथा विहाय नवानि गृह्णाति नरो$पराणि Bg.2.22. -19 To conceive. -2 To observe (as a fast). -21 To eclipse. -22 To undertake, undergo, begin. -23 To take up, draw (water.); अपस्फुरं गृभायत सोममिन्द्राय पातवे Rv.8.69.1. -24 To stop, intercept. -25 To withdraw, draw back; यथोर्ण- नाभिः सृजते गृह्णते Muṇḍa.1.7. -26 To include. -27 To receive hospitably (as a guest). [The senses of this root may be variously modified according to the noun with which it is joined]. -Caus. 1 To cause to take, catch, seize or accept. -2 To give away in marriage; अयाचितारं न हि देवदेवमद्रिः सुतां ग्राहयितुं शशाक Ku.1.52. -3 To teach, make one acquainted with. -4 To make one take, deliver over to. -5 To become familiar with; -With अनुसम् to salute humbly. -अप to take away, tear off. -अभि to seize forcibly. -II. 1 P., 1 U. (ग्रहति, ग्राहयति-ते) To take, receive, &c.


Dictionary: Apte
Literary Sources:
Synonyms:
Wikipedia: