bhāgyam भाग्यम्
Definition: भाग्यम् a. [भज्-ण्यत् कुत्वम्] 1 To be divided, divisible. -2 Entitled to a share. -3 Forming a part. -4 Subject to fractional deduction. -5 Lucky, fortunate. -ग्यम् 1 Fate, destiny, luck, fortune; स्त्रियाचरित्रं पुरुषस्य भाग्यं देवो न जानाति कुतो मनुष्यः Subhāṣ; oft. in pl.; सा निन्दन्ती स्वानि भाग्यानि बाला Ś.5.3. -2 Good fortune or luck; R.3.13. -3 Prosperity, affluence; भाग्येष्वनुत्सेकिनी Ś.4.18. -4 Happiness, welfare. (भाग्येन fortunately, happily). -Comp. -आयत्त a. dependent on fate; भाग्यायत्तमतः परम् Ś.4.17; cf. also भाग्येषु शेषमायत्तं दृष्टपूर्वं न चान्यथा Pratijñā Y.2.5. -उदयः 1 dawn of good fortune, lucky occurrence. -ऋक्षम् (भाग्यर्क्षम्) the asterism पूर्वा- फल्गुनी. -क्रमः course or turn of fortune; भाग्यक्रमेण हि धनानि भवन्ति यान्ति Mk.1.13. -पञ्चः a kind of pavilion; Vastuvidyā. -योगः a lucky or fortunate juncture. रहित a. deserted by fortune, miserable; प्रायो गच्छति यत्र भाग्यरहितस्तत्रैव यान्त्यापदः Bh.2.9. -विप्लवः ill-luck, adverseness of fate; अथवा मम भाग्यविप्लवादशनिः कल्पित एष वेधसा R.8.47. -वशात् ind. through the will of fate, luckily, fortunately. -संक्षयः bad fortune, calamity. -संपद् good fortune, prosperity.
|
|
Dictionary: Apte
Literary Sources:
Synonyms:
Wikipedia: |