ard अर्द्
Definition: अर्द् 1 P. [अर्दति, आनार्द, आर्दीत्, अर्दितुम्, अर्दित or अर्ण] 1 To afflict, torment; strike, hurt, kill; रक्षःसहस्राणि चतुर्दशार्दीत् Bk.12.56, see caus. below. -2 to beg, request, ask; निर्गलिताम्बुगर्भं शरद्घनं नार्दति चातको$पि R. 5.17. -3 To go, to move, be agitated or moved; be scattered (as dust); आर्दन् धन्वानि सरयन्त आपः Rv.4. 17.2; fly in pieces, dissolve; श्लोणया काटमर्दति Av.12.4.3. (The past participle is usually अर्दित, but अर्ण when the root is preceded by अभि, नि, वि, सम्; cf. अर्देः संनिविभ्यः अभेश्चाविदूर्ये P.VII.2.24-5). -Caus. or 1 P. 1 (a) To afflict, torment, distress; तत एनं महावेगैरर्दयामास तोमरैः Mb.; कामार्दित, कोप˚, भय˚ &c. (b) To strike, hurt, injure, kill; येनार्दिदत् दैत्यपुरं पिनाकी Bk.2.42;9.19; 15.9. -2 To stir up, rouse, agitate, shake vehemently, make agitated or restless; अभि क्रन्द स्तनयार्दयोदधिम् Av.4.15.6. -3 To distort; अर्दयित्वानिलो वक्त्रमर्दितं जनयत्यतः Suśruta. With -अति to torment excessively, fall upon or attack; अत्यार्दीत् वालिनः पुत्रम् (v. l. अभ्यार्दीत्) Bk.15.115. -अभि to distress, afflict, pain, oppress; अभ्यर्दितो वृषलः (शीतेन पीडितः) P.VII.2.25 Sk. -नि Ved. to stream forth, flow out. -प्र to overwork, to work or exert oneself beyond measure; to cause to flow away. -प्रति to oppress or press hard in return, assail in raturn, return an attack. -वि Ved. to go or move away; to oppress, harass, pain. -caus. to cause to be scattered or dissolved, destroy, annihilate. -सम् caus. to pain greatly, wound, distress.
|
|
Dictionary: Apte
Literary Sources:
Synonyms:
Wikipedia: |