Root Word | IAST | Meaning | Monier Williams Page | Class |
---|---|---|---|---|
√स्वप्न | svapna | sounding / śabda | 1052/2 | Cl.1 |
√स्वप्न | svapna | adorning / avataṃsana | 98/3 | Cl.1 |
Word | Reference | Gender | Number | Synonyms | Definition |
---|---|---|---|---|---|
![]() | |||||
amaraḥ | 1.1.7-9 | Masculine | Singular | nirjaraḥ, vibudhaḥ, sumanasaḥ, āditeyaḥ, aditinandanaḥ, asvapnaḥ, gīrvāṇaḥ, daivatam, devaḥ, suraḥ, tridiveśaḥ, diviṣad, ādityaḥ, amartyaḥ, dānavāriḥ, devatā, tridaśaḥ, suparvā, divaukāḥ, lekhaḥ, ṛbhuḥ, amṛtāndhāḥ, vṛndārakaḥ | immortal |
![]() | |||||
nidrā | 1.7.36 | Feminine | Singular | śayanam, svāpaḥ, svapnaḥ, saṃveśaḥ | sleep |
![]() | |||||
svapnak | 3.1.31 | Masculine | Singular | śayāluḥ, nidrāluḥ |
|
|||||||
![]() | |||||||
svapna | m. (once in ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapna | m. sleepiness, drowsiness ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapna | m. sleeping too much, sloth, indolence ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapna | m. dreaming, a dream (accusative with![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapna | mfn. (for svapna-See p.1280) equals next (according to to some) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapnabhāj | mfn. enjoying sleep ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapnacintāmaṇi | m. Name of work on oneiromancy. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapnadarśana | n. dream-vision, vision in a dream ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapnadhīgamya | mfn. perceptible by the mind (only when) in a state of sleep ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapnadoṣa | m. "sleep fault", pollutio nocturna ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapnadṛś | mfn. (Nominal verb k-) having a vision, dreaming ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapnagata | mfn. fallen asleep, sleeping, dreaming, R: ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapnagiri | m. Name of a place ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapnagṛha | n. a sleeping apartment, bed-chamber ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapnaj | mfn. (Nominal verb k-) sleepy, asleep (see /a-sv-) ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapnaja | mfn. produced in sleep, dreamt ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapnajñāna | n. perception in a dream ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapnakalpa | mfn. dream-like ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapnakāma | mfn. wishing for sleep ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapnakṛt | mfn. causing sleep, somniterous, soporific ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapnakṛt | m. Marsilea Quadrifolia ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapnalabdha | mfn. obtained or appeared in a dream ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapnamāṇava | m. "dream-charm", a kind of charm effecting the realisation of dreams ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapnamāṇavaka | m. "dream-charm", a kind of charm effecting the realisation of dreams ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapnamantrapaṭala | m. n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapnamukhā | (sv/apna--) f. (prob.) phantom or illusion of a dream ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapnanaṃśana | mfn. destroying sleep (others"acquiring riches"see sv-apna-) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapnanidarśana | n. equals -darśana- ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapnanidarśanīya | mfn. treating of visions and dreams ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapnaniketana | n. equals -gṛha- ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapnaparīkṣā | f. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapnaparyantam | ind. till the end of sleeping-time ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapnaphalādhyāya | m. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapnaphalāphala | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapnaprakaraṇa | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapnaprapañca | m. the illusions of sleep, the world spread out like a dream ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapnas | mfn. wealthy, rich ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapnasaṃdarśana | n. equals -darśana- ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapnaśīla | mfn. disposed to sleep, sleepy, drowsy ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapnasṛṣṭi | f. the creation of dreams ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapnasthāna | n. the site or locality of a dream ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapnasthāna | n. a bed-chamber ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapnasthāna | mfn. sleeping, dreaming ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapnaśukrapātā | f. pollution ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapnatandritā | f. languor produced by drowsiness ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapnavārāhīkalpa | m. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapnavāsavadattānāṭaka | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapnavasthā | f. a state of dreaming (applied to life as an illusion) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapnavat | ind. (risen) as (from) a dream ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapnavicārin | mfn. interpreting dreams ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapnavidhi | m. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapnavikāra | m. change (produced) by sleep ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapnavinaśvara | mf(ī-)n. evanescent as a dream ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapnaviparyaya | m. transposed order of sleeping-time ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapnavṛtta | mfn. occurring in a dream ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svapnayā | ind. in dream ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
asvapna | m. sleeplessness ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
asvapna | mfn. (=) not sleeping, watchful ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
asvapna | mfn. not dreaming ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
asvapna | m. "sleepless", a god ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
asvapnaj | mfn. not sleepy, sleepless ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
atisvapna | m. excessive sleep ![]() | ||||||
![]() | |||||||
atisvapna | n. excessive tendency to dreaming. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
bhadrasvapna | (bhadr/ā--) m. a good dream ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
divāsvapna | m. (n. only ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
duḥsvapna | m. a bad dream, ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
duḥsvapnadarśana | n. seeing a bad dream ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
duḥsvapnanāśa | m. removal of bad dream ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
duḥsvapnanāśa | mfn. equals next ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
duḥsvapnanāśana | mfn. removing bad dreams ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
duḥsvapnanāśin | mfn. removing bad dreams ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
duḥsvapnapratibodhana | mfn. difficult to be awakened from sleep ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
duḥsvapnaśānti | f. (literally =the next) Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
jāgratsvapna | mfn. in a state of waking and sleep ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
jāgratsvapna | m. dual number a state of waking and sleep ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
kusvapna | m. a bad dream, nightmare. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
mahāsvapna | m. the great dream ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
priyasvapna | mfn. fond of sleep, sluggish ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
satyasvapna | mfn. one whose dream comes true ( satyasvapnatā -tā- f.) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
satyasvapnatā | f. satyasvapna | ||||||
![]() | |||||||
susvapna | m. a good or lucky dream ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
susvapna | m. "having good dreams", Name of śiva- ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
trijaṭāsvapnadarśana | n. "dream of tri-jaṭā-", Name of ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
ūrdhvasvapna | mfn. sleeping upright (said of trees) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
utsvapna | mfn. "out of sleep", talking in one's sleep, starting out of sleep ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
visvapna | ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
visvapnaj | ![]() ![]() |
![]() | |
svapnaḥ | स्वप्नः [स्वप्-भावे नक्] 1 Sleeping, sleep; अकाले बोधितो भ्रात्रा प्रियस्वप्नो वृथा भवान् R.12.81;7.61;12.7; Ku. 2.8. -2 A dream, dreaming; स्वप्नेन्द्रजालसदृशः खलु जीवलोकः Śānti.2.2; स्वप्नो नु भाया नु मतिभ्रमो नु Ś.6.1; R.1.6. -3 Sloth, indolence, sleepiness; Ms.9.13;12.33. -4 The state of ignorance (?); भावाद्वैतं क्रियाद्वैतं तथात्मनः । वर्तयन् स्वानुभूत्येह त्रीन् स्वप्नान् धुनुते मुनिः ॥ Baāg.7.15.62. -Comp. -अन्तिकम् consciousness in dream. -अवस्था a state of dreaming. -उपम a. 1 resembling a dream. -2 unreal or illusory (like a dream). -कर, -कृत् a. inducing sleep, soporific, narcotic. -गृहम्, -निकेतनम् a sleeping-room, bed-chamber; दुःखेन लोकः परवानिवागात् समुत्सुकः स्वप्ननिकेतनेभ्यः Bk.11.17. -ज a. dreamt. -तन्द्रिता languor produced by drowsiness. -दर्शनम् dreamvision. -दृश् a. dreaming. -दोषः involuntary seminal discharge, pollutio nocturna. -धीगम्य a. perceptible by the intellect only when it is in a state of sleep-like abstraction; रुक्माभं स्वप्नधीगम्यं विद्यात् तं पुरुषं परम् Ms.12. 122. -प्रपञ्चः the illusion of sleep, the world appearing in a dream. -विचारः interpretation of dreams. -शीलः a. disposed to sleep, sleepy, drowsy; न चातिस्वप्नशीलस्य जाग्रतो नैव चार्जन Bg.6.16. -सृष्टिः f. the creation of dreams or illusions in sleep. |
![]() | |
svapnaj | स्वप्नज् a. Sleepy, sleeping, drowsy; अहं स्वप्नक् प्रसादेन तव वन्दारुभिः सह Bk.7.25. स्वप्नया svapnayā स्वप्न्यया svapnyayā स्वप्नया स्वप्न्यया ind. In dream; स यत्रैतत् स्वप्नया चरति Bṛi. Up.2.1.18. |
![]() | |
svapna | sváp-na, m. sleep, vii. 86, 6 [Gk. ὕπνο-ς, Lat. somnu-s, Lith. sãpna-s]. |
![]() | |
svapna | m. V., C.: sleep; dream (ord. mg.); C.: sleepiness (rare); addiction to sleep, sloth (rare): -m dris or pas, see a vision, dream. |
![]() | |
svapnaja | a. produced in a dream, dreamt; -darsana, n. vision of a dream; -nidarsana, n. id.; -bhâg, a. indulging in sleep; -mânavaka, m. dream-manikin (a kind of charm producing dreams that are realized); -labdha, pp. obtained (=appear ing) in a dream; -vritta, pp. occurring in a dream. |
![]() | |
svapnas | a. wealthy (RV.). |
![]() | |
svapnasthāna | n. sleeping apart ment. |
![]() | |
svapna | ‘Dream,’ is referred to in the Rigveda and later. Evil dreams are often mentioned. The Áranyakas of the Rigveda contain a list of dreams with their signification, as well as of pratyaksa-darianāni, ‘sights seen with one’s own eyes.’ |
![]() | |
adha | svapnasya nir vide RV.1.120.12a. P: adha svapnasya śG.1.4.2; Rvidh.1.25.1. |
![]() | |
na | svapnāya spṛhayanti RV.8.2.18b; AVś.20.18.3b; SV.2.71b. |
![]() | |
parā | svapnamukhāḥ śucaḥ AVś.7.100.1d. See paraḥ svapna. |
![]() | |
paraḥ | svapna mukhā kṛdhi Kś.25.11.20d. See parā svapna-. |
![]() | |
tasmai | svapnāya dadhur ādhipatyam AVś.19.56.3c; AVP.3.8.3c. |
![]() | |
tasmin | svapnanidarśane ChU.5.2.9d. |
![]() | |
trite | svapnam adadhur āptye naraḥ AVś.19.56.4c; AVP.3.8.4c. |
![]() | |
yā | svapnayā carati AVP.5.26.3a. |
![]() | |
avṛjinā | anavadyā ariṣṭāḥ (MS. adabdhāḥ) # RV.2.27.2d; MS.4.12.1c: 177.12. See asvapnajo etc. |
![]() | |
asthur | vṛkṣā ūrdhvasvapnāḥ # AVś.6.44.1c. |
![]() | |
ukthaśuṣmān | vṛṣabharān svapnasaḥ # RV.10.63.3c; MS.4.12.1c: 177.8. |
![]() | |
tatra | jāgṛto asvapnajau satrasadau ca devau # VS.34.55d; N.12.37d. |
![]() | |
taṃ | tvā svapna tathā saṃ vidma sa naḥ svapna duṣvapnyāt pāhi # AVś.6.46.2; 16.5.1--6. |
![]() | |
tṛṣṇāmā | nāmāsi kṛṣṇaśakuner mukhaṃ nirṛter mukham, taṃ tvā svapna tathā vidma, sa tvaṃ svapnāśva ivākāyam aśva iva nīnāham, anāsmākaṃ devapīyuṃ piyāruṃ vapsaḥ # AVP.3.30.4--5. See yas tṛṣṭo nāmāsi. |
![]() | |
duṣvapnahan | duruṣyaha # TA.10.48.1. See duḥsvapnahan. |
![]() | |
duḥsvapnahan | duruṣvahā (!) # MahānU.17.6. See duṣvapnahan. |
![]() | |
dūrvā | duḥsvapnanāśinī # TA.10.1.7d; MahānU.4.1d. |
![]() | |
devapatnīnāṃ | garbho yamasya karaṇo bhadraḥ svapnaḥ # AVś.19.57.3. See devānāṃ patnīnāṃ garbha. |
![]() | |
devāvyo | na yajñaiḥ svapnasaḥ # RV.10.78.1b. |
![]() | |
bodha | pratībodhāsvapnānavadrāṇa gopāyamāna rakṣamāṇa jāgṛve 'rundhati ye devās tanūpāḥ stha te ma iha tanvaṃ pāta # KS.37.10. Cf. next but two and next but three. |
![]() | |
ya | eṣa svapnanaṃśanaḥ (AVś. -nāśanaḥ) # RV.10.86.21c; AVś.20.126.21c; N.12.28c. |
![]() | |
yas | tṛṣṭo nāmāsi kṛṣṇaśakuner mukhaṃ taṃ tvā svapna tathā saṃ vidma sa tvaṃ svapnāśva iva kakṣyā3m aśva iva nīnāham anāsmākaṃ devapīyuṃ piyāruṃ (badhāna) # AVś.19.57.4. See tṛṣṇāmā nāmāsi. |
![]() | |
yāṃ | rakṣanty asvapnā viśvadānīm # AVś.12.1.7a; MS.4.14.11a: 233.12. |
![]() | ||
svapna | noun (masculine neuter) a dream (Monier-Williams, Sir M. (1988)) dreaming (Monier-Williams, Sir M. (1988)) drowsiness (Monier-Williams, Sir M. (1988)) indolence (Monier-Williams, Sir M. (1988)) sleep (Monier-Williams, Sir M. (1988)) sleepiness (Monier-Williams, Sir M. (1988)) sleeping (Monier-Williams, Sir M. (1988)) sleeping too much (Monier-Williams, Sir M. (1988)) sloth (Monier-Williams, Sir M. (1988)) Frequency rank 907/72933 | |
![]() | ||
atisvapna | noun (masculine) excessive sleep (Monier-Williams, Sir M. (1988)) Frequency rank 31597/72933 | |
![]() | ||
asvapna | adjective not sleeping Frequency rank 46065/72933 | |
![]() | ||
asvapna | noun (masculine) a god Frequency rank 16529/72933 | |
![]() | ||
ahaḥsvapna | noun (masculine) Frequency rank 32944/72933 | |
![]() | ||
divāsvapna | noun (masculine neuter) (n. only) sleep by day (Monier-Williams, Sir M. (1988)) Frequency rank 4569/72933 | |
![]() | ||
duḥsvapna | noun (masculine) a bad dream (Monier-Williams, Sir M. (1988)) Frequency rank 9617/72933 | |
![]() | ||
viparītāviparītasvapnanidarśanīya | noun (masculine) name of Suśrutasaṃhitā, Sū. 29 Frequency rank 65800/72933 |
|